Op 11 februari 1964 gaven The Beatles een concert in het Washington Coliseum, het is een van hun meest bekende optredens. Een belangrijke reden was dat dit het eerste concert was op Amerikaanse bodem. En ook al is dit geen echt collectorsitem onder verzamelaars, het circuleert vaak in onvolledige vorm en dikwijls van kwaliteit verschillend dankzij de bootleggers. Een beperkte deel was ook terug te vinden op beide releases van ‘The Beatles’ U.S. Visit’.
Een andere reden is dat het toen in 1964 op film was opgenomen en vier keer getoond werd in theaters over het hele land als onderdeeltje van een speciale film over het Beatlesconcert, samen met beeldmateriaal van optredens van The Beach Boys en Lesley Gore.
Al deze verschillende beelden van het optreden van The Beatles leken onvolledig, ‘Long Tall Sally’ ontbrak en ook ander beeldmateriaal was er niet op terug te vinden. Toen The Beatles eindelijk via iTunes verkrijgbaar waren in november vorig jaar, was het nooit eerder gezien concert terug te vinden op de Beatles box en werd het ook vrijgegeven om online te downloaden tot het einde van het jaar.
Het optreden van The Beach Boys was al te zien op de DVD ‘The Beach Boys’Lost Concert,’ maar op deze DVD komt ‘Monster Mash’ niet voor, en ook de gesproken introductie door Roger Christian, de KHJ Boss die meeschreef aan ‘Don’t Worry Baby’, ‘Little Deuce Coupe’ en verschillende andere nummers van The Beach Boys met Brian Wilson vind je er niet op terug. En het optreden van Lesley Gore werd nooit ergens vertoond sinds het origineel werd opgenomen.
Tot op vandaag, en dat is 11 februari a.s. om 19.30 uur, 47 jaar nadat het de dag was van het concert in Washington, zal het speciale concert over gedaan worden in het Egyptian Theater in Los Angeles. Voor de allereerste keer, zullen de drie concerten volledig in hun originele versie en zonder dat er in geknipt werd, vertoond worden.
Ron Furmanek, de man die aan het archief werkt van de Beatlesconcerten en die te zien was in ‘Beatles Anthology’, is de man achter dit gebeuren, en zegt dat het geen je te zien krijgt is ‘wat er te zien was in maart 1964 met de vier opnames waar helemaal niets werd uit weggeknipt.’ Hij noemt de show in Washington de eerste show waar je betaald voor wat je te zien krijgt.
‘In maart 1964 draaiden ze de beelden vier keer in een gesloten circuit in theaters over heel Amerika,’ vertelde hij ons in een interview via de telefoon. Funamek zegt ook nog dat de beelden van The Beach Boys en van Lesley Gore opgenomen werden na The Beatles. ‘Ze brachten een speciaal concert dat 90 minuten duurde en waarvoor je 2$ moest betalen en dan kon je vanuit je stoeltje in je theater ter plaatse kijken naar het concert.’
Al de vorige versies, zelfs niet ‘The Beatles First U.S. Visit,’ hebben dat wat er volgende maand te zien gaat zijn.
‘Dit was echt iets wat ontbrak en ik vond dit terug op de master tapes van 1995. Ik werkte aan ‘The Beatles First U.S. Visit’ een jaar of twee daarvoor en we gebruiken een kinescope toen omdat ik het originele beeldmateriaal toen nog niet gevonden had.’
En alle versies, ook diegene die vertoond wordt, zijn in zwart/wit, nochtans was dat niet het oorspronkelijke plan.
‘De show van The Beatles had in kleur moeten zijn,’ zegt hij. ‘En het zou de allereerste gesloten circuit-uitzending in kleur zijn met deze nieuwe hand-held camera’s. Als je naar het concert kijkt, zie je vijf of zes camera’s en en een paar daarvan zijn handmatige opnames. In de laatste minuut ging beeld in kleur niet door vanwege prolemen.
‘Daarom,’ zegt Furmanek, ‘werd Beach Boys en Lesley Gore opgenomen bij NBC Burbank. Zij hadden kleurenstudio’s. Ze hadden makkelijk naar CBS in Television City aan Melrose of Fairfax of ABC aan Prospect kunnen gaan, die waren zwart-wit. Maar ze kozen voor Burbank omdat het in kleur zou worden opgenomen.’
Furmanek is geen vreemde voor wat betreft de Beatles archieven. Hij is al 20 jaar betrokken bij de opslag van Beatles materiaal. ‘Ik was de eerste filmarchivist bij Apple. Ik begon in 1987 of 1988. Ik had alle kluizen in mijn beheer. Als je naar de ‘Anthology’ film kijkt, zie je veel van mijn werk, mijn restauratie en mijn ontdekkingen,’ zegt hij. ‘Ik ben een archiefbewaarder, een producent. Ik heb veel titels.’
Een van de projecten waaraan hij werkte, was de Beatles Shea Stadium film, waarvan iedere Beatles fan hoopt dat die wordt uitgebracht. Hij zegt dat de bootlegversies, die de afgelopen jaren zijn verschenen, in niets lijken op de geremasterde versie.
‘Een paar jaar geleden was er een veiling met wat audiotapes, een opname van het stadion zelf, die vrij ruw is,’ zegt hij. ‘Het lijkt in niets op de originele tapes. Microfoons gaan aan en uit.’
‘Ik vond de originele stereo tapes met M. Clay Adams in 1987,’ zegt hij. ‘Deze bootleg is niets meer dan mono. Het is wat je zou horen als je bij het hotdogkraampje zou staan. Toen ik die film restaureerde, deed ik dat vanaf de originele cameranegatieven. De film was geschoten in 35mm en de kleur is ongelofelijk vanaf het negatief. De bootlegs zijn van een print die iemand vond, een vale foto die in kleur werd gecorrigeerd.’
‘Neem het materiaal van ‘Anthology’ dat ik maakte vanaf het negatief en vergelijk het met deze bootleg. Je kunt het verschil zien,’ zegt hij. ‘Het is geen master. Het is gewoon een oude samengestelde print. En wanneer je een Eastman kleurenprint uit 1965 of 1966 hebt, zal het vaalrood of bruin zijn.’
‘Niets komt in de buurt van het originele cameranegatief. Apple heeft de originelen. Er is niets vaals aan,’ zegt hij. ‘Shea Stadium is de hoogste kwaliteit film, buiten de geluidsproblemen. Het ziet er beter uit dan ‘Woodstock’, ‘Gimme Shelter’ en ‘Monterey Pop’. Dat is echt zo. Bekijk het maar in ‘Anthology’.
‘Het is sensationeel. Zet je koptelefoon op en luister ernaar op ‘Anthology’. Dan hoor je echte stereo, zoals bij ‘Dizzy Miss Lizzy’ en ‘I’m Down’.’
Hij vertelt dat de gerestaureerde ‘Let It Be’ video er net zo geweldig uitziet. ‘Toen ik het herstelde, zat ik met Neil Aspinall en Derek Taylor in de filmzaal waar we ‘Antology’ aan het monteren waren. En ze bleven zitten om de hele film te kijken. Ze waren er ondersteboven van. Ze konden niet geloven dat er zo’n verschil was. Het is een leuke film om naar te kijken nadat ik ‘m heb gerestaureerd. Levendig. Glashelder. Hij is niet korrelig, er is geen vertekend beeld. Op een bepaald moment zegt Paul iets tegen George, maar verder is het gewoon een leuke film. Het is geen donkere film, het is geen slechte kwaliteit zoals de video of laserdisk die is uitgebracht. De film is opgenomen met 16mm Kodachrome en Echtachrome en hij is schitterend. Het leverde geen problemen op. Het tweede gedeelte van de film is geremixt vanaf de originele 8 sporen banden en het is in stereo. Het begint met de opnames in de studio en het dakconcert.’
En de video’s waar iedereen op zit te wachten? ‘Ik heb al het beeld- en geluidsmateriaal van de promotiefilms gerestaureerd en geremixt. Dat heb ik allemaal gedaan. Het begon vanaf 1965 en dat zijn allemaal van die leuke zwart-wit-beelden van optredens. De Beatles gingen de studio in. Ze hebben het meeste opgenomen op video zodat ze deze naar de landen konden sturen waar ze niet naartoe konden om ze zelf op tv te promoten. Dit zijn niet de ‘Hard Day’s Night’ of ‘Help!’ video’s. Dit zijn de simpele, geplaybackte promotievideo’s, met een paar fenomenale uitzonderingen, zoals ‘Paperback Writer’ en ‘Strawberry Fields Forever’.
Toen de Rode en Blauwe albums voor het eerst op cd werden uitgebracht, gebruikte Apple ze om de nieuwe cd’s te promoten. Toen ik aan het restaureren was, vond ik tot m’n stomme verbazing de negatieven van ‘Paperback Writer’ en ‘Rain’. En ze waren in kleur! Niemand had ze nog ooit in kleur gezien. En kijk naar de sensationele kwaliteit die ik van de negatieven heb gehaald.’
Waarom duurt het zo lang om dit op DVD uit te brengen? ‘Ik heb geen idee wanneer dat staat te gebeuren, maar laten we positief blijven,’ zegt Furmanek.
Zullen de films van de Beatles, Beach Boys en Lesley Gore nog ergens anders dan Los Angeles worden vertoond? Furmanek denkt dat die kans er wel in zit. ‘Het is non-profit; niemand maakt winst. Alles gaat naar de American Cinematheque.’
Komen er nog exclusieve gasten? ‘We hopen dat er wat mensen komen die erbij zijn geweest. Misschien een paar leden van de Beach Boys, of Lesley Gore,’ zegt hij optimistisch. ‘We hebben een pauze precies waar de oorspronkelijke pauze was in maart 1964, direct na de optredens van Lesley Gore en de Beach Boys.’ Tijdens de pauze zal een advertentie voor een Beatlesposter worden uitgezonden, dezelfde die oorspronkelijk ook is vertoond. ‘Het gaat erg leuk worden,’ zegt hij. Dat is op z’n minst zacht uitgedrukt.
(Bron: examiner.com)
(Vert.: Janien Nuijten, Ellen Clement, Liesbeth te Boekhorst)
