Is er ooit een echt goede Beatles-film gemaakt? Voordat je reageert: bedoeld wordt niet een ‘goede’ film in de zin van onderhoudend en leuk, maar een definitieve. Een iconische. Een film die het laatste woord over The Beatles zegt. Ik vraag dat omdat Liam Gallagher op het punt staat zijn nieuwe Beatles-film in Cannes te onthullen — een bewerking van het boek 'The Longest Cocktail Party: An Insider's Diary Of The Beatles, Their Million Dollar Apple Empire And Its Wild Rise And Fall', ‘dat de ex-Oasis man vervaardigt.
De eerste reactie is natuurlijk ‘buuuuwwwwwhahahahhaaha!’. De tweede, meer overdachte, reactie is deze: is een man die zijn leven lang geobsedeerd is door John Lennon, die zijn zoon Lennon noemde, die ooit beweerde de reïncarnatie van John Lennon te zijn, nou de beste persoon om een evenwichtig relaas over de breuk van The Beatles te vertellen? Uiteindelijk komt er echter nog een andere, zeer prikkelende gedachte op. Stel je eens voor dat het goed wordt. Of nog beter dan goed. Dat het een van de allerbeste films over The Beatles wordt? Onwaarschijnlijk misschien. Maar kijk eens naar het gros van de Beatles-films. Die spannen toch ook niet de kroon?
Natuurlijk zijn er wel een paar goede films. ‘A Hard Day's Night’ bijvoorbeeld schreef filmgeschiedenis. Maar het was wel een soort schertsdocumentaire, een komische fantasie door een maker die later Superman 2 voor zijn rekening nam. In ‘Help’ werd Ringo achtervolgd door een oosterse sekte vanwege zijn bijzondere ring, en de film werd verder bevolkt met waanzinnige wetenschappers, roze geweren en curlingbeoefenaars. Waar ‘Magical Mystery Tour’ over ging weet ik nog steeds niet, vast staat alleen dat hij zo slecht was dat McCartney zich genoodzaakt voelde om zich ervoor te verontschuldigen. Van de films die de heren zelf maakten, benadert ‘Let It Be’ nog het dichtst de realiteit van de band. Oorspronkelijk bedoeld als tv-documentaire over het maken van een studio-album, zou er ook een concertregistratie aan gekoppeld worden. Maar dat laatste werd opgegeven,. En hoewel de film - die nog steeds op een dvd-release wacht — de barsten in het Beatlesbastion wel laat zien, vertelt hij eigenlijk nergens over.
Voor andere filmmakers is er altijd een groot probleem geweest: waar moet je in godsnaam beginnen? Er is zoveel materiaal, ze zijn zo groot, hun invloed is zo enorm… een definitieve film maken lijkt dan ook onmogelijk. Los van een documentaireserie als The Beatles Anthology - die niet voor niets ruim elf uur beslaat — hebben de meeste films zich geconcentreerd op bepaalde thema’s en perioden. Wat dat oplevert? ‘The Birth of the Beatles’ (1979) vertelt het verhaal van de beginjaren van de band tot aan hun eerste nummer 1-hit, maar hoofdzakelijk vanuit het perspectief van de oorspronkelijke drummer Pete Best (die technisch adviseur was). De film suggereert dat Best zijn conge kreeg omdat hij zo populair in Liverpool was, en niet omdat hij — zoals voldoende is gedocumenteerd — gewoon een slechte drummer was.
Dan heb je ‘Backbeat’ (1994) dat probeert tot de kern van The Beatles door te dringen via een ondergeschikt verhaal — de relatie tussen Stuart Sutcliffe (Stephen Dorff) en John Lennon (Ian Hart) gedurende de vroege jaren in Duitsland. McCartney haat de film, volgens hem hebben ze hem van al zijn ‘rock ’n’ roll-heid’ beroofd. Het is net als met de Buddy Holly- en Glenn Miller-films. In The Buddy Holly Story komt Norman Petty niet eens voor, en The Glenn Miller Story schildert een mierzoete versie van zijn leven. ‘Backbeat’ doet iets vergelijkbaars met The Beatles.
Keer op keer krijgen we brokjes van The Beatles. Films over bepaalde voorvallen, bepaalde personen, bepaalde momenten. ‘The Hours and Times’ (1991) is een fictief verslag van een werkelijke vakantie die Lennon samen met Beatlesmanager Brian Epstein doorbracht in 1963. ‘Two of Us’ (2000) stelt zich een ontmoeting voor tussen McCartney en Lennon zes jaar na de breuk, debatterend over een aanbod van Saturday Night Live (300.000 dollar voor een reünie). Het recente ‘Nowhere Boy’ — met een glansrol van Aaron Johnson — richt zich op de late tienerjaren van Lennon. Allemaal fragmenten om het grote verhaal te belichten.
In tegenstelling tot bijvoorbeeld Bob Dylan of The Rolling Stones, hebben The Beatles geen documentaire over een bepaalde tour nagelaten (‘The Beatles at Shea Stadium’, over het hoogtepunt van 1965-tour, komt nog het dichtst in de buurt). Is er ooit een essentiële film over The Beatles gemaakt zoals ‘Control’ (over Joy Division), ‘Sid and Nancy’ (The Sex Pistols), of ‘Walk The Line’ (Johnny Cash)? In mijn ogen niet. Maar wie weet, als we alle scepsis opzij zetten… misschien is Liam wel de man die onze droom tot werkelijkheid maakt.
(Bron: NME.COM)
(Vert.: Frank Kremer)
