New York, 8 december 1980. Ik was 9 jaar en had eigenlijk nog nooit echt van de Beatles gehoord. Maar het nieuws van John Lennon’s overlijden ging niet stilletjes aan me voorbij. Ik herinner me nog altijd de journaaluitzending waarin verslag werd gedaan van de zinloze moord. Ik herinner me de beelden vanuit Central Park, waar duizenden mensen voor ‘Give Peace A Chance’ stonden te zingen, met tranen in de ogen, kaarsen in de handen en bloemen voor de voeten. Het was een schok die zijn weerga niet kende. De zinloosheid ten top. Het verdriet om een man die de wereld had verrijkt met zijn muziek en zijn boodschap. Doodgeschoten omdat een geesteszieke zijn roem niet kon verdragen. John Lennon, die zijn muzikale passie volgde en daar toevallig heel erg beroemd mee werd. Hoe triest kan het zijn.
Lennon’s dood wakkerde bij mij de passie aan voor de Beatles. Is zijn overlijden toch nog ergens goed voor geweest. Het heeft me vele, vele uren plezier opgeleverd. En ik durf ook wel te zeggen dat het me een beter mens heeft gemaakt. De positieve energie die de Beatles als groep, maar ook als individu, hebben uitgedragen is ook een stukje van mezelf geworden. Ik geloof niet dat ik een slecht mens geweest zou zijn zonder de Beatles, maar ze hebben me tot nadenken gezet en hebben me (nog meer) mooie momenten in het leven gegeven. Allemaal mede dankzij John Lennon, die deze waardevolle invloeden heeft moeten bekopen met een laffe en volstrekt onnodige dood.
Parijs, 7 januari 2015. Ik had eigenlijk nooit zo van Charlie Hebdo gehoord. Maar het nieuws van de aanslagen op de cartoonisten ging niet stilletjes aan me voorbij. De walgelijke beelden van de agent die als een koe aan de slachtbank wordt doodgeschoten. Het nieuws, de beelden en de spanning van de achtervolging van de daders en de gijzelingsacties die erop volgden. Het zijn beelden en indrukken die nog lang blijven hangen vrees ik. Net als de gevolgen ervan. De nabestaanden van de overledenen zullen de pijn en het verlies van hun dierbaren de rest van hun leven blijven voelen. En deze terreurdaden zetten de verhoudingen tussen de westerse wereld en de moslim gemeenschap meer dan ooit op scherp. En dat alleen maar omdat we in onze eigen waarheid wensen te geloven en daarbij de mening van anderen niet kunnen en willen dulden. Het is de prijs geworden die onze vrijheid van meningsuiting heden ten dage opeist. Nodeloos, triest, geen woorden voor.
John Lennon’s werk is nog meer nodig geworden dan voorheen. In wordt het lied door duizenden protestanten tegen terreur meegezongen en toegejuicht. Kippenvel. John Lennon schreef ‘Imagine’ toen hij zo’n dertig jaar oud was. Misschien in een naïeve leeftijdsfase, maar niet minder oprecht en gemeend. En niet wetende dat de tekst en de boodschap bijna 45 jaar na dato actueler is dan ooit. Het zal hem trots hebben gemaakt maar het zal hem ook ontstellend hard hebben geraakt. Zijn doelstelling om de wereld enigszins vredelievender te maken voelt verder weg dan ooit. En alleen God, Allah, Boeddha, Krishna of wat dan ook, weet hoe vaak ‘Imagine’ in de toekomst nog nodig zal zijn… Met die intentie zal John Lennon het zeker weten nooit geschreven hebben.
We moeten nu tegen wil en dank constateren dat John Lennon’s ster wederom rijzende is. De man die ik zo graag op een voetstuk plaats maar nu weer aan populariteit wint om de verkeerde redenen. Hij zal de omgekomen Charlie Hebdo medewerkers op hebben gewacht aan de poorten van het hiernamaals, hoofdschuddend en met tranen in de ogen. Hij zal zijn handen, die ‘Imagine’ hebben gespeeld op zijn idyllische witte vleugel, naar ze uitgestoken hebben met de woorden: ‘Je suis Lennon, helaas nog altijd zo beroemd als destijds’.
Luc van Gaans
