Door Paul Smelt

Voordat je het vliegtuig instapt, is het verstandig een reisplan te maken. Dan hoef je niet, op het laatste moment, rondleidingen, transport of verblijf te regelen. De aanschaf van een goede reisgids is zeker zinvol.

Als het mogelijk is, ga dan eerst naar Liverpool en dan naar Londen. Door stom toeval heb ik dat gelukkig gedaan. Zo kon ik me een beetje voorstellen hoe moeilijk de reis voor de Beatles geweest moet zijn, zo van huis naar de “grote stad".
In Liverpool is zoveel te zien dat ik je zou aanraden daar te overnachten. Dan heb je genoeg tijd om in de stad rond te lopen, de lucht van de Mersey in te ademen, een “pubtocht" te maken en de vriendelijke inwoners van Liverpool te ontmoeten.
Ik reisde per trein en bleef slechts een dag. Ik zag dus alleen de meest voor de hand liggende plekken in de stad.

Om tijd te winnen kun je het beste, elke Beatles tour die je zou willen doen, vooruit boeken.
De bekendste is de “Magical Mystery Tour", verzorgd door de Cavern Club. Via hun website kun je jouw reservering per e-mail opgeven. Het kan ook per telefoon, per fax niet.
Cavern City Tours biedt diverse mogelijkheden, maar de gunstigste is de “Combo tour", Éen prijs voor de tour en toegang tot de fantastische “Beatles Story", gelegen aan de Albert Dock.
Als je belt of mailt reserveer dan meteen een bezoek aan het ouderlijke huis van McCartney, aan Forthlin Road. Omdat het huis klein is kan er maar een, beperkt aantal bezoekers, per uur in.
Vooraf datum en tijd reserveren voorkomt teleurstelling.

In tegenstelling tot Liverpool hoef je voor Londen niet zo veel te plannen.
Als je op vliegveld of in hotel aankomt, koop dan de “London Walks" brochure. Dit is een populair bedrijf dat vele thema wandelingen en dagtours aanbiedt. Er zijn twee Beatles wandelingen; Magical Mystery Tour, met als gids: Richard Porter, voorzitter van de London Beatles Fanclub. De tweede heet: In My Life, een wandeling langs de huizen van de Beatles, hun vriendinnen, trouwlocaties en meer.
Raadpleeg de brochure wanneer deze tours zijn, dag en tijdstip. Je ontmoet de gids bij het vermelde metrostation, betaal hem en klaar is kees. Op het internet is de brochure ook te zien; www.londonwalks.com .
Nu je alles gepland hebt kan het feest beginnen. Eindelijk ga je naar het land van de Beatles, waar de muziek begon.
Nu volgt een soort dagboek over de hoogtepunten in Liverpool en Londen, plus wat aanvullende suggesties uit mijn ervaring.

LIVERPOOL

Toen we, op Lime Street Station, de trein uitstapten werd ik steeds meer opgewonden. Ongeveer twee en een half uur hadden we verschillende landschappen kunnen bekijken, hoge gebouwen in Londen, onderweg prachtige groene velden en grazende schapen. Als je Liverpool nadert kom je in een ander land, zware industrie en donkere luchten. Wij arriveerden om 10.00 AM zaterdagmorgen, maar het was al druk op straat met winkelende families. Bussen schieten voorbij als we naar onze eerste stop lopen; het “Queens Square Tourist Center", in Liverpool Centrum. Daar kochten we de kaartjes voor de “Magical Mystery Tour" en bekeken de Beatles souvenirs. Omdat we ongeveer een uur hadden voor we terug moesten zijn voor de tour, besloten we te brunchen in de “Rat and Parrot", Liverpool’s grootste pub. Ik beveel deze pub ten zeerste aan, het is niet ver van de opstapplaats en je kunt kiezen uit een uitgebreid ontbijt of lunch, voor een relatief lage prijs.(en dat is in Engeland bijna niet te vinden).

Toen we bij het centrum terugkwamen, stond onze groep al op de gids te wachten. Wij schenen de enige Amerikanen in de groep te zijn. Ik hoorde een verscheidenheid aan accenten in de opgewonden gesprekken over het aanstaande avontuur.
De gids arriveerde eindelijk; Eddie, een oudere inwoner van Liverpool die, in de sixties in een andere band had gespeeld.

We stapten allemaal in de MMT bus, een replica van de bus uit de film. Eddie deed een Beatles-cassette in de speler van de bus, drukte op ‘play’ en we waren ONDERWEG!
We reden langs belangrijke plekken, zoals Ringo’s huis in Admiral Grove en de Empress Pub, waar Ringo’s moeder werkte. Eddie en de chauffeur hielden de stemming er in door, vrolijk, foto’s van Ringo en de hoes van “Sentimental Journey" omhoog te houden.
Aan hun, soms wat vage, riskante mopjes te oordelen, wisten ze veel meer over de grote en kleine rollen in de Beatles Story dan ze wilden onthullen.
Hun toon werd zalvender toen we bij een van de belangrijkste bakens in de rock: Penny Lane aankwamen. We stopten bij het straatnaambordje en Eddie liet ons uit de bus, zodat we vlakbij de heilige plek konden staan.
Terwijl we achter hem aanliepen, zwaaide hij naar het bordje en bleef, fluisterend, herhalen; Penny Lane, Penny Lane. Natuurlijk namen we, om beurten, foto’s van elkaar bij het met graffiti vol gekalkte bordje.

Weer in de bus, reden we door de straat zodat we alle belangrijke plekken, genoemd in de song, konden zien. De kapperszaak en de rotonde. Terwijl we dat zagen besefte ik me hoe goed Paul het voor elkaar gekregen had, deze straat te beschrijven als een levendige, mooie straat in een mooi dorp. Eigenlijk is het maar een doodgewone winkelstraat, met veel verkeer. Toch weer een bevestiging van de artisticiteit van de Beatles.

De volgende stop was bij het, eerste, huis van George: 12 Arnold Grove. We konden er naar toe lopen om de rode bakstenen, de gordijnen en de kleine voordeur, van dichtbij bekijken.
Eddie vertelde dat het huis eigenlijk maar twee kamers had (plus een badkamer).
De smalle enigszins sjofele straat verraste me. Hoewel het kleine huis zijn charme heeft, is het duidelijk waarom de Harrisons, in 1950, verhuisden.

Een scherp contrast met het huis van George, was dat van Brian Epstein. Een groot huis in het meer pittoreske deel van Childwall. Als je de twee huizen ziet, begrijp je dat Brian in een totaal andere wereld kwam toen hij manager van de Beatles werd.

Vervolgens reden we verder naar het volgende belangrijke punt; Strawberry Fields.
De rode hekken glimmen nog steeds, maar de stenen pilaren aan beide kanten zijn bedekt met teksten van, goedwillende fans. De bomen overschaduwen de ingang zo erg, dat er maar weinig licht is. De groep werd stil toen Eddie ons naar de beroemde ingang wenkte. Weer stelden we ons op om, om de beurt, foto’s te maken. Een paradijs voor de Beatlesfan.

De rest van de tour ging snel, we stopten alleen nog bij Paul’s huis in Forthlin Road. Een leuk huis in een buitenwijk van de stad, goed onderhouden door de National Trust. Eddie wees zelfs nog de bushalte aan, waar Paul en George elkaar voor het eerst ontmoetten.
We reden langs het huis van John, wat in een verrassend leuke buurt met netjes geknipte grasperkjes en heggen, staat.
Dan nog snel langs het Philharmonic, het Liverpool Art College, the Liverpool Insitute en het indrukwekkende Gambier Terrace, waar John en Stu ooit een flat deelden.

De laatste stop was natuurlijk; de Cavern Club.
We gingen eerst de Cavern Pub binnen, daar kregen we onze gratis T-shirts en bekeken we de met Rockmemorabilia behangen muren. Maar, naar de overkant lopen naar de Cavern Club, dat is het echte hoogtepunt. De echte club is, hoe is het mógelijk, jaren geleden afgebroken, maar de natuurgetrouwe replica staat vlakbij de originele plek, in Matthew Street.
We liepen de donkere trap af totdat we dachten, ver onder de grond te zijn en we een dreunende bas en drums door de muur heen konden horen.
Bij binnenkomst zagen we eerst een lange bar en silhouetten van klanten, gezeten op krukken. De club is zo zwak verlicht, dat het moeilijk is dingen te onderscheiden. We liepen naar het podium gedeelte waar nette rijen stoelen stonden. Het publiek in de zestiger jaren, stond hier, waarschijnlijk, als een zwetende massa naar de Beatles te kijken, terwijl ze nummers als; "Some other guy" speelden.
We zagen ook de replica van de “Wall of Fame", waar alle bands op staan die hier gespeeld hebben.
Hoewel het niet de originele club is, is alles zo goed nagemaakt dat ik me voelde alsof ik in de historie stond.
Een behoorlijke rockband speelde verder en wij bleven eventjes kijken.

Maar we moesten verder naar onze laatste bestemming; het Albert Dock.
Na een behoorlijk lange wandeling door de stad, kwamen we eindelijk aan bij het winkel- en horecacentrum, aan de Mersey. We liepen direct naar de “Beatles Story", een interactief museum.
Hoewel er weinig memorabilia, onbekend bij hardcore fans, te zien was, hadden ze wel elke fase in het leven van de Beatles, door geluid en foto’s, opnieuw gecreëerd. Een kamer is een replica van een typisch Hamburgse straat, een andere kamer is nagebouwd als Brian’s kantoor, weer een andere is het interieur van een vliegtuig, bedoeld als symbool voor hun eerste trip naar de Verenigde Staten.
Het is een aardig uitstapje voor iedere fan, je mag het niet missen.

Voordat we een taxi terug naar station Lime Street namen, nam ik even tijd om naar de Mersey te staren. Gerry and the Pacemaker’s hit, “Ferry Cross the Mersey", ging natuurlijk door mijn hoofd.
Ik vroeg me af wat deze stad heeft, dat zijn muzikanten de stad verheerlijken in liedjes?
Van de chauffeur en de gids kreeg ik het gevoel dat als je niet bijzonder getalenteerd bent, of weinig ambitie hebt, dan blijf je de rest van je leven in Liverpool.
Voor de hand ligt dat de Beatles uit hun omgeving wilden breken om succes te krijgen in Londen en, uiteindelijk, nationaal. En toch nummers als, "Penny Lane", “Strawberry fields forever", het “Liverpool Oratorium��?en zelfs Paul’s nieuwe nummer “Free Now", ademen de deugden en unieke schoonheid van Liverpool.
Misschien begrijpen alleen mensen die geboren en getogen zijn in Liverpool, de waarde en charme van deze stad, met hun unieke gevoel voor humor en woordspelletjes. Deze trip heeft mij geholpen om de Beatles en hun speciale talent om van het gewone iets bijzonders te maken, te begrijpen.

Nu nog wat praktisch advies.
Hoewel ik aanraad om een tour te nemen om Liverpool, voor het eerst te zien, neem ik aan dat je ook op jezelf wilt rondkijken.

De Magical Mystery Tour laat belangrijke plekken zien, maar laat andere belangrijke plaatsen, zoals de Jacaranda of de Grapes weer niet zien. Wel rij je langs plaatsen, zoals John’s huis in Menlove Av. En St. Peter’s Church, maar je mag niet uit de bus en even rondlopen.
Als je bus in gaat, vergeet dan niet een kaart met Beatlesplaatsen van de gids te kopen. Dit zal je helpen als je alleen verder gaat.
Nog een mogelijkheid is om een prive tour te boeken, bij een betrouwbare gids. Sylvia McMurtry is zo’n gids.Zij rijdt mensen rond in haar eigen auto en stopt, wanneer en zo lang als je wilt. Dit kost wel wat meer als de MMT tour, maar voor diegenen die wat meer tijd hebben, is het een prima alternatief.
En, nogmaals, ik raad je met klem aan om een nacht in Liverpool te blijven. Dan heb je genoeg tijd om de historie en de cultuur te ondergaan.

LONDEN

Hier zijn niet zo veel Beatles gerelateerde plaatsen te zien, als in Liverpool, het is echter toch de moeite waard om, minstens een Beatles thema tour van London Walks te doen.
De wandeling, óók Magical Mystery Tour genaamd, leidt je langs alle belangrijke punten in de carrière van de Beatles. Meestal is Richard Porter de gids. Wij hadden een ander. Met veel kennis van zaken liet hij ons, belangrijke en minder belangrijke plaatsen zien. We gluurden door de ruiten van het grote MPL gebouw en zagen de plaats waar de Trident studio’s stonden.
Carnaby Street in het echt zien, is prachtig, maar is zeker niet meer het modecentrum. Er zijn nog aparte boetiekjes die aan het illustere verleden doen denken.
Daarna gingen we naar de, voormalige, Bag O’Nails pub, waar Paul en Linda elkaar hebben ontmoet.
Een van de meest spannende momenten van de tour was toen we voor het, voormalige Apple kantoor, in Saville Row stonden. Terwijl de gids ons bijzonderheden over het beroemde Rooftop Concert vertelde, staarde ik naar het dak van het gebouw. Ik probeerde mij de reactie van de zakenmensen, in driedelig pak, voor te stellen, wandelend tijdens de lunchpauze, door de straat en de muziek, van bovenaf, te horen. Omdat wij er op zondagmorgen waren, leek de straat erg rustig.
Met tegenzin gingen we door naar de voormalige Indica Gallery, die nog steeds geheel wit is.

Na de metro genomen te hebben, was onze laatste, adembenemende stop; Abbey Road Studios.
Onze, enthousiaste gids haalde zijn Abbey Road LP tevoorschijn en beschreef de historie van de studio en van de plaat zelf.
Er was druk verkeer in de straat, misschien de verklaring waarom de Beatles de straat lieten afsluiten voor het nemen van de beroemde hoesfoto. Onze gids vertelde dat het OK was om je naam op de witte pilaren van het toegangshek te schrijven. Ze werden toch, regelmatig schoongemaakt.
Ik stak de straat over om mijn naam op een van de pilaren te schrijven, net als vele anderen vóór mij.
De laatste stap was, natuurlijk, een poging doen de beroemde hoes na te maken.
Met mijn vriend aan de ene kant van de straat, met camera, stond ik aan de andere kant te kijken, welke auto, misschien voor mij zou willen stoppen. Een paar automobilisten deden het uiteindelijk.
Waarschijnlijk zijn ze nu, allemaal wel aan gewend aan de horden toeristen, op het zebrapad.
Terwijl we poseerden bij het Abbey Road straatnaambordje, realiseerde ik me dat ik het, eindelijk voorelkaar had; Ik heb op exact dezelfde straat gelopen, als de Beatles!!
Iedereen in de groep voelde de opwinding. Toen we terug liepen naar het metrostation, zag ik dat een paar mensen bleven hangen bij het hek. Ze waren nog niet echt klaar om te vertrekken.

Als je wilt kun je ook nog de “In My Life" tour nemen. Maar je kunt natuurlijk ook, op jezelf verder gaan. Ik vind, echter dat de London Walks tour je overal heen brengt waar je wilt zijn, wat je wilt zien.
Omdat ik eerst naar Liverpool was gegaan, kan ik me nu heel goed voorstellen, hoe de Beatles’verhuizing geweest moet zijn. Hoewel Liverpool een grote stad is, lijken de inwoners elkaar allemaal te kennen. Maar Londen is net als New York, vol met zich haastende voetgangers, vastlopend verkeer in de straten en imposante gebouwen.
De weg naar roem, was voor de Beatles een lange en fascinerende weg. Door de weg zelf te nemen, heb je nog meer bewondering voor hun evolutie van “dorps" helden, naar internationale sterren.

Als je een pelgrimstocht naar Liverpool van plan bent, zijn hier een paar websites waar je jezelf kunt voorbereiden.
De eerste is, www.beatlecity.com . Deze site heeft tot doel, Liverpool’s beste toeristen website te zijn. Hij is mooi ontworpen en bevat informatie over de geschiedenis van de stad, transport mogelijkheden en verblijf mogelijkheden. Er is ook een, online gids naar toeristische plaatsen in Liverpool ( niet alleen Beatles gerelateerd), om je te helpen bij je planning. Je vindt er een ‘Pubtocht' route, winkel mogelijkheden en een lijst met seizoen evenementen. Tenslotte staan er foto’s op van veel Beatles plekken, voor je sightseeing stops. De site biedt geen stadsplattegrond en adressen van sommige hotels en restaurants, maar is toch een belangrijke bron voor je reisplannen.
Een site met belangrijke reisinformatie is; www.travelbritain.com .
Deze site biedt reisinformatie en heeft prima links naar andere reis- en toerismediensten.
Met hun “Global Destination Guide", bijvoorbeeld, kan je treinkaartjes, een auto en hotelkamers boeken.
De site biedt ook meer gedetailleerde informatie over locaties van restaurants en andere praktische zaken, zoals de Grapes en de Cavern.

Wil je nog meer weten, zoals hotelkortingen of zoiets, kijk dan nog even op de officiële Mersey toeristen site; www.visitliverpool.com . Als aanvulling op de nuttige links naar hotelboekingen en transport, bieden ze ook nog een uitgebreide lijst van evenementen in Liverpool, zoals de “Art of Paul McCartney" tentoonstelling, tot en met augustus.
Het deel Beatles historie verschilt van de eerder genoemde Liverpool sites, maar over het geheel genomen biedt de site de meest praktische informatie over hoe je de stad door kunt gaan en linkt door naar alle bedrijven en diensten voor toerisme.
Gebruik deze site en die van Travel Britain, voor je praktische planning, en de Beatle City site, als je gids voor een Beatles Sightseeing tour.

Tenslotte, ga je naar Liverpool vliegen, kijk dan ook even op de nieuwe “Liverpool John Lennon Airport��? site (www.liverpooljohnlennonairport.com ). Naast de normale luchthaven informatie, vluchten, autohuur, parkeren en plattegronden, kun je er ook foto’s zien van de officiële luchthaven naamswijziging ceremonie. Er staan foto’s bij die niet in de kranten of in persberichten hebben gestaan.
Natuurlijk ook een korte biografie over John Lennon en persberichten over de beeldhouwer van het John Lennon standbeeld. Verder nog informatie over kunst van John, te zien op de luchthaven.
Het is niet alleen een praktische site, hij is ook nog interessant.

Paul Smelt