Het waren donkere dagen voor de groep. De Beatles hadden Brian Epstein, hun manager en goede vriend verloren aan een overdosis medicijnen in het najaar van 1967. 
Om hun verdriet te vergeten vlogen John Lennon, Paul McCartney, George Harrison en Ringo Starr samen met hun vrouwen van Londen naar Rishikesh , India ,voor een retraite van drie maanden met de Maharishi Mahesh Yogi (Harrison en Lennon bleven het langst) te beginnen in Februari 1968. In deze periode schreven de vier Beatles het meeste van hun laatste composities voor 'The White Album', 'Let It Be' en 'Abbey Road'.
Tegen het einde van 1968 nam de groep het dubbel album The White Album op, die wat ruzies had gekend en het tijdelijke opstappen van Ringo. Paul McCartney voelde dat de groep zijn samenhang verloor aan individuele opname sessies, overdubs en complexe composities. Het was net alsof The White Album meer een compilatie was van solo nummers dan van een hechte groep. Het leek McCartney het beste om de relaties te verbeteren door de band weer de studio in te krijgen om terug te gaan naar hun rock'n'roll wortels. Op nieuwjaarsdag 1969 gingen de Beatles terug de studio in om Let It Be op te nemen.
Het thema van het album was het "terug naar de basis "idee om de essentie vast te leggen van het begin van de Beatles, voordat ze de kant van innovatieve, psychedelische klanken opgingen. De opname's , bekend als de Get Back sessies, zagen de groep een serie vroege rock 'n' roll hits oppakken zoals "Stand By Me", "Words Of Love", "Lonely Sea", "Rip It Up", "Shake, Rattle & Roll", "Blue Suede Shoes" en enkele anderen. Tegelijkertijd speelden de Beatles honderden originele nummers voor Get Back. Naast het materiaal van het album speelde de groep nummers die later op Abbey Road zouden verschijnen en enkele anderen die uiteindelijk op solo albums zouden verschijnen. De sessies werden gefilmd voor een documentaire met de titel Let It Be.
Het album lijkt op een 'live' Beatles concert ( god zij dank zonder gillende fans) wat McCartney ook hoopte te bereiken. Het album opent met "Two of Us" een teder akoestisch duet door McCartney en Lennon. Het "back-to- basics" geluid wordt geïntroduceerd met dit folk achtige nummer met vier instrumenten : twee akoestische gitaren, een elektrische gitaar en drums. Lennon's "Dig A Pony" is het yin naast McCartney's yang. Een rustig nummer naast een blues rock stuk gezet. "Dig A Pony" beviel Lennon niet en was eigenlijk opgedragen aan zijn aanstaande vrouw Yoko Ono. Je haalt hier bijna geen liefdeslied uit behalve de regel "All I want is you" omdat de songtekst onzinnige aan elkaar geregen beelden en woorden omschrijven als een parodie op een Bob Dylan nummer.
"Across the Universe" ontstond op een avond in 1967. Lennon's ex-vrouw Cynthia "ging maar door over iets" vertelde Lennon later. De openingszin "words are flowing out like endless rain into a paper cup" (woorden stromen als eindeloze regen in een papieren bekertje) zaten vast in zijn hoofd als een mantra. Lennon schreef ze op. Het nummer werd opgediept tijdens de Transcendente Meditatie trip van de Beatles, waar hij in het refrein de zin in Sanskriet "Jai guru deva om" toevoegde.
Het is Lennon's meest poëtische stuk omdat het beeldspraak en abstracte ideeën van concretisme bevat. Woorden als "meandering" ( meanderende), "slithering" (kronkelende) en eindeloze liefde "shining"(glanzend) zijn enkele van deze dubbelzinnige gedachten, behandeld als een fysieke dienst.
Chronologisch gezien is “I Me Mine” de laatste song die de band opnam voordat ze in 1970 uiteenvielen. De titel verwijst naar een gedicht over ego in het Hindu schrift Bhagavad Gita: “ Zij zijn allen vrij van zelfzuchtige verlangens en weken zich los uit de ego kooi van “I’, “Me” en “Mine” om één te worden met de Heer. Dit is de opperste staat. Bereik deze en loop weg van dood en onsterfelijkheid.” De biograaf van The Beatles, Jonathan Gould, schreef dat Harrison verontwaardigd was dat “zijn collega Beatles zo konden klagen over het gebrek aan tijd die ze met elkaar doorbrachten om het arrangement van “I Me Mine” goed te leren, om vervolgens een moeizame repetitie te hebben voor een song als “Maxwell’s Silver Hammer” , die George een toonbeeld van pop banaliteit vindt.”
Het ontstaan van de door de piano van McCartney gedreven song “Across The Universe” ligt in een toevallige gebeurtenis. “In tijden van nood vroeg ik moeder Mary mij te helpen.” Het was zeker geen bijbelse verwijzing. De moeder van McCartney, Mary McCartney, was een baken in een moeilijke periode tijdens de White Album sessies. Mary overleed aan kanker toen Paul veertien was. In een interview vertelde Paul dat ze hem altijd zei dat alles goed zou komen en “let it be” (laat het zijn).
Het nummer staat naast andere meesterwerken van The Beatles zoals “Hey Jude” en “A Day In The Life”. De zoetgevooisde stem van McCartney leidt ons door de gospel song. Zijn rechter hand speelt een reeks akkoorden terwijl zijn linker hand losse noten speelt. Wanneer de drums aanzwellen ontstaat er een kakafonie van bekkens, trompetten, trombones en een saxofoon gaat over in een melancholische noot. Zo gaat het in de aanpak van Phil Spector. De gestripte `naked` versie, met alleen de vier Beatles (zoals het eigenlijk was bedoeld) is verkrijgbaar in het remix-album “Let It Be ... Naked”. Het is een prachtige song, die standaard is zoals vele andere Beatles songs.
Op het album staan ook rock ‘n’ roll songs die teruggaan naar de tijd van de Beatlemania: “I Got A Feeling”, “One After 909” en “Get Back”. De cirkel is rond. The Beatles lenen blues rock en hard rock elementen van Led Zeppelin, Cream, The Jimi Hendrix Experience. Alle drie songs werden gespeeld tijdens het dakconcert in januari 1969, het laatste gezamenlijke Beatles optreden.
Bij het verschijnen van het album kreeg het gemengde kritieken. Rolling Stone vond de geluidswal van Phil Spector over-geproduceerd. Het schreef: “Jongens muzikaal gezien zijn jullie de auditie toch wel voorbij. Jullie hebben zelf het besluit genomen je te laten over-produceren en jullie hebben je terug naar de roots verklaring laten produceren door de meest beruchte over-producent.”
Het tijdschrift oordeelde te snel. Maanden na de breuk werden de “Let It Be” tapes aan Phil Spector gegeven die slechts vier nummers bewerkte op de wijze die Rolling Stone het hele album toedichtte. Deze tracks zijn “Across The Universe”, “Let It Be”. “The Long And Winding Road” en “I Me Mine”. De rest van het album waren vrij van de gelikte productie en orkestrale manipulatie van Spector en rockt gewoon.
(Bron: counterpunch.org)
(Vert.: Trix van Twist, Toine Gribling)
