Vijftig jaar geleden, op zondag 9 februari 1964, vond de Beatles invasie in de USA plaats. Op die dag traden The Beatles voor het eerst op in de Ed Sullivan Show. Een uur en vijf songs later begon de revolutie.
De toen 17-jarige Lenny Kaye keek naar de show, samen met zijn ouders, in North Brunswick. 'Voor die bewuste avond wilde ik een volkszanger worden, hier in de buurt. Na de show wilde ik alleen nog maar spelen in een rock ‘n’roll band.'
Dat deed hij als lid van de Patti Smith Group.
'Mijn ouders trokken mij bij de TV vandaan, zo dichtbij zat ik om te kijken. Maar ik kroop terug,' zegt Cathy Ayers, die als 10-jarige naar de show keek in Atco. Nu woont ze in Randolph. 'Het was een geweldige groep en ze waren zo geinig.'
Ze bekent nog steeds een oogje te hebben op Paul McCartney.
In het begin van 1964, voordat The Beatles arriveerden, was het een trieste winter. Over het land lag een donkere sluier na de moord op Kennedy. De jonge babyboomers voelden zich bekneld door de vaste regeltjes uit de vijftiger jaren.
De Rock ‘n’ Roll had zijn vuur verloren en middle-of-the-road songs van Bobby Vinton en de Murmaids stonden in de top van de hitlijsten. Elvis Presley vervulde zijn dienstplicht, Jerry Lee Lewis kwam op de zwarte lijst door zijn huwelijk met zijn 13-jarige nichtje, Buddy Holly was omgekomen bij een vliegtuigongeluk en Little Richard werd predikant.
Kaye zegt: 'Het duurde drie of vier jaar. Het kost tijd om de periode voor de komst van The Beatles te vergeten. Rock ‘n’ Roll ging een nieuwe periode in. Het was nog een erg jong muziekgenre maar de tijd was rijp om een nieuwe fase in te gaan en na te denken hoe dat te doen.'
Het geluid van The Beatles veroverde een plaats in het Rock ‘n’ Roll genre, met vooral Britse en skiffle invloeden, geholpen door de Amerikaanse R&B.
Andy White, de tijdelijke drummer van The Beatles bij de opnames van 'Love Me Do'en 'P.S. I Love You' in 1952, zegt: 'Ze kwamen uit het niets. Er waren reeds vele beatgroepen maar hun materiaal was sprankelender dan van wie dan ook. Ik was erg onder de indruk van John (Lennon) en Paul. Zij vormden de basis van de band.'
White die tegenwoordig in Caldwell woont, was gevraagd om in te vallen voor de nieuw aangetrokken Ringo Starr bij de Beatle's eerste opname sessie bij EMI in de Abbey Road studio's in Londen. Eerder had hij gedrumd voor Frankie Laine, Johnnie Ray en Chuck Berry en later zou hij dat doen voor Tom Jones, Marlene Dietrich, the Smithereens en anderen.
'Ik vond dat ze erg uniek waren vergeleken met hoe er in die tijd gespeeld werd in Engeland,' vertelde White.
Tegen Februari '64 had Beatlemania Engeland in zijn macht en de band zat in de lift hier in de States. In januari was er een film clip te zien van de Beatles in het 'The Jack Paar Program' en op 1 februari stond 'I Want to Hold Your Hand' op nummer 1 in het land.
De Beatles kwamen uiteindelijk op 7 Februari aan op het pas hernoemde John F. Kennedy Airport in New York. Meer dan 5000 fans, merendeel meisjes, stonden hen op te wachten om hen te begroeten, hun ijver werd aangewakkerd door disc jockeys van radiostations zoals WMCA, WINS en WABC.
Ze gaven een persconferentie bij aankomst, vraag van een journalist : Wordt jullie haar nog geknipt terwijl jullie hier zijn ?
George Harrison: 'Dat heb ik gisteren gedaan.'
Twee dagen later traden de Beatles live op met 'All My Loving,' 'Till There Was You,' 'She Loves You,' 'I Saw Her Standing There' en 'I Want To Hold Your Hand' voor een gillend publiek bij 'Sullivan.'
Er is een schatting dat er 73 miljoen mensen keken in 23 miljoen huizen in de United States, een record in die tijd.
'We wilden iets leuks, iets geks,' zegt Ayres. En daar was het. De Beatles waren spichtige figuren met bijpassende pakken en 'mop-top' kapsels. Ze brachten uitbundigheid in hun optreden, lachten, keken omhoog en vooruit. Ze drukten gevoeligheid uit en hun teksten hadden diepte wat meestal niet aanwezig was in de hitlijsten van toen. Ze wilden je hand vasthouden en dachten dat een vriendinnetje je excuus aanbieden het enige eerlijke was.
'Deze jonge mannen zagen er heel anders uit dan die hier (U.S.),' vertelt Donna Zacher-Zanias uit Barnegat per e-mail. 'Ze zagen er onvolwassen uit en leken geamuseerd door al die jonge vrouwen in het publiek die naar hun stonden te gillen. We vroegen ons af of zij het volgende grote event zouden zijn wat ons land overkwam. De mannen in ons viertal maakten snerende opmerkingen en het leek erop alsof ze het optreden van de Beatles als een persoonlijke dreiging zagen in plaats van tegen de muziek in ons land.
Het was rock ’n’ roll, maar dan anders. ‘Luister eens naar ‘I Want to Hold Your Hand’ — dat kwam uit de lucht vallen maar werd meteen herkend’, zei Kaye. ‘Het was nieuw, het klonk alsof het niet van hier was, niet de zoveelste popact.’
Zelfs hun gitaren waren anders. ‘The Beach Boys en de surfbands gebruikten Fenders’, aldus Damian Fanelli, online redacteur van Guitar World en voormalig redacteur bij de Daily Record in Parsippany. ‘De instrumenten van de Beatles werden hier niet gebruikt. George Harrison had een Gretsch Country Gentleman die groot en hol was, en John een Rickenbacker. Paul speelde op een Hofner, een instrument op zich.’
Als je een platenwinkel had, was het tijd om te handelen. ‘Ik belde om met spoed platen te bezorgen bij het Asbury Park postkantoor,’vertelde Herman Lubinsky Jr., eigenaar van het voormalige Springwood Radio en TV aan Springwood Avenue.
Op 4 april bezetten de Beatles de eerste vijf posities op de singleslijst van Billboard. Hun succes leidde een nieuwe muziekera in – de Britse invasie – en al gauw volgden de Animals, de Dave Clark Five, de Rolling Stones en vele anderen.
‘De eigenaar van Cadence Records, Archie Bleyer,vroeg me of ik van de Beatles had gehoord. Ik zei nee en hij zei 'Nou, dat zal niet lang duren'.’ Aldus zanger Lenny Welch van Asbury Park. Tot de hits van die band behoren nummers als ‘Since I Fell for You’ en ‘A Taste of Honey’. Hun kapsels doen denken aan kevers. Welch was het soort Amerikaanse artiest waar de Beatles inspiratie uit putten. Ze namen zijn versie van ‘A Taste of Honey’ op in 1963.
Ondertussen werden duizenden jonge Amerikaanse muzikanten geïnspireerd door de Beatles. ‘Binnen twee of drie maanden had ik mijn eerste elektrische gitaar’, vertelde Kaye. ‘In november trad ik al op met mijn band de Vandals.’ De Beatles van de Ed Sullivan Show hadden een stem en een doel gegeven aan een generatie en de gevolgen zijn nu nog merkbaar. Kaye: ‘Ze vormden een spiegel voor de ontwikkeling van de jaren ’60. Er werd enorme vooruitgang geboekt in de populaire muziek en er leken geen grenzen meer te bestaan voor rock ‘n’roll en creativiteit.’
(Bron: dailyrecord.com)
(Vert.: Toine Gribling, Trix van Twist, Frank Kremer)