Ja hoor, het is weer de tijd van het jaar dat we onze bonnetjes en formulieren door moeten spitten en meer belasting moeten afdragen aan Uncle Sam dan ons lief is.
Terwijl we proberen uit te vinden hoeveel we precies bezitten, is er een liedje dat steeds weer in onze gedachten opkomt: Taxman van de Beatles.
Taxman was het eerste nummer van het album ‘Revolver’ uit 1966, geschreven door George Harrison. De tekst levert een vernietigend commentaar op de hoge belastingtarieven van Groot Brittannië. De openingszin: ‘Ik zal je vertellen hoe het gaat: eentje voor jou en 19 voor mij’ lijkt wellicht overdreven, maar het was in feite de waarheid. In die tijd moesten de rijkste mensen in Groot Brittannië 83 procent belasting betalen met daarbovenop nog eens een ‘extra belasting’ van 15 procent. De extra belasting werd in 1973 afgeschaft.
Toen Harrison, afkomstig uit een arme familie, miljoenen ponden ging verdienen, merkte hij al snel de onrechtvaardigheid van deze maatregel en hij haalde er scherp naar uit in een lied. Als een belastingontvanger van Her Majesty schilderde hij de regering af als schaamteloos hebzuchtig. De zin: ‘Wees dankbaar dat ik niet alles neem’, is een weergave van de beruchte uitspraken van voormalig Premier Harold MacMillan, die in 1957 zei dat ‘de meesten onder ons het nog nooit eerder zo goed hadden.’ Ook al was de Britse economie destijds sterk, toch vonden veel mensen dat getuigen van minachting en laatdunkendheid.
De aanval van Harrison was tweeledig. In het derde couplet richtte hij zich (via de achtergrondstemmen van John Lennon en Paul McCartney) op premier Harold Wilson van de Labour Party en Edward Heath, de leider van de Conservative Party. Op een eerdere opname, die werd uitgebracht op ‘Anthology 2’ in 1996, horen we John en Paul in plaats daarvan ‘Heeft er iemand nog wat geld?’ zingen.
Er wordt wel eens gezegd dat je slechts van twee dingen in het leven zeker kunt zijn: de dood en de belasting. De uiteindelijke versie van ‘Taxman’ brengt beide samen. Het couplet: ‘Mijn advies aan degenen die sterven/Doe aangifte van de munten op je ogen’ verwijst naar een gewoonte van oude beschavingen om munten op de ogen te leggen van de overledenen bij wijze van betaling aan de mythische veerman, die de zielen over de rivier naar het hiernamaals bracht.
Een kleine opmerking over de muziek. Ook al werd ‘Taxman’ geschreven door Harrison, de leadgitarist, de gitaarsolo’s werden niet door hem gespeeld. Deze zijn afkomstig van McCartney, die zich uitleefde met de 7-maats solo in het midden, waarop die werd gekopieerd en aan het eind geplakt.
(bron: ultimateclassicrock.com)
(Vert.: Linda Weller)
