(herhaling op zaterdag 27 oktober om 3:25 uur)
Een documentaire over het culturele fenomeen “Beatlemania��? dat meer dan veertig jaar geleden ook de Sovjet-Unie in zijn greep kreeg en misschien zelfs een bijdrage heeft geleverd om het communisme ten val te brengen.
Muziek in de Sovjet-Unie — dat was een politiek feit. Ook de muziek van The Beatles was verboden …
Met gitaren bewapende jongelui met Rock’n’ Roll. Dat alles was een schrikbeeld voor het Kremlin. Zo riep partijleider Chroetsjow in het begin van de zestiger jaren de elektrische gitaar uit tot “Vijand van het Sovjetvolk" , vastbesloten om de verdorvenheid van de jeugd te voorkomen. Maar het Kremlin had buiten The Beatles gerekend.
De band kreeg nooit toestemming om in de Sovjet-Unie op te treden. Toch groeide hun populariteit met de dag. Er werden talloze bandjes opgericht die zich net als The Beatles kleedden en hun muziek speelden. In het hele land circuleerden radio-opnames van Radio Luxemburg die op de zwarte markt verhandeld werden. Ondanks, of wellicht dankzij de harde opstelling van de overheid kregen The Beatles steeds meer invloed op de maatschappij en de mensen. Miljoenen jeugdigen werden door hen bekend gemaakt met de westerse cultuur en namen emotioneel wat afstand van het Sovjetsysteem. Zo plaveiden The Beatles wellicht zelfs de culturele weg voor de val van de Berlijnse muur.
“The Beatles en hun songs hebben de harten van miljoenen jonge mensen geraakte en ze voorbereid op dat wat later ging komen. Er is geen ander westers fenomeen geweest dat zoveel invloed heeft gehad op de Sovjet-Unie, die de jeugd niets vergelijkbaars te bieden had", zo vat Art Trotzki, de belangrijkste Russische popjournalist, een en ander samen. De lange Russische liefdesaffaire met The Beatles beleefde in de zomer van 2003 haar hoogtepunt toen Paul McCartney op het Rode Plein in Moskou voor 100.000 mensen optrad. Velen van hen waren tot tranen geroerd.
Deze documentaire is een persoonlijke reis van de gerenommeerde Britse filmmaker Leslie Woodhead door verschillende landen van de voormalige Sovjet-Unie. Over de uitwerking van The Beatles op hun leven vertelt onder andere “Ruslands ultieme Betales fan" Kolja Vasin, rockmusici Boris Grebentsjikow en Sascha Lipnitzki, de schrijver van het boek “Beatlemania", Juri Peljuschonok en vice premier Sergej Iwanow. De laatste meent zich te herinneren dat hij Engels heeft geleerd aan de hand van de songteksten van The Beatles.
(Bron: Arte)
(Vert.: Paul van Riet)