Hun naam is onontkoombaar gelinkt aan die andere stad; Liverpool. Maar the Beatles bezochten Manchester ook regelmatig, en deze week is het 50 jaar geleden dat zij hun eerste echte professionele optreden daar hadden, zo schrijft Paul Taylor.
Pauline Clegg herinnert zich nog goed hoe lekker Ringo Starr zijn gebakken eieren vond. Ze weet ook nog dat ze babbelde met een jonge John Lennon, en ze denkt dat hij het feit dat hij een opkomend popster werd 'behoorlijk belachelijk' vond.
'Het waren gewone jongens, behoorlijk brutaal. Het was fascinerend om met John te praten', weet Pauline nog, die door the Beatles liefdevol 'Mrs. Cloggie' genoemd werd.
Het was de tijd van de beatbandjes, begin jaren 60, en Manchester was, evenals Liverpool, vol met jonge bandjes die overal en nergens optraden.
'Het klinkt raar, maar voor ons waren ze gewoon het zoveelste bandje', vertelt Pauline.
Daarom herinnert ze zich niet zoveel van het eerste optreden van the Beatles in de Oasis Club, dat ze runde met echtgenoot Graham, in Llyod Street Manchester. Het optreden vond plaats op 2 februari 1962.
Er kwamen die avond waarschijnlijk zo'n 300 jonge mensen naar Oasis, en velen wisten niet zoveel over het bandje waar ze naar kwamen kijken. The Beatles hadden een harde leerschool doorlopen in de clubs van Hamburg, maar hun eerste single Love Me Do kwam pas uit in oktober 1962. Een advertentie in de krant over het optreden in Oasis kondigde hen aan als 'de beste studiomuzikanten van Polydor' en dat was waarschijnlijk een verwijzing naar hun aanwezigheid op de single en het album My Bonnie van Tony Sheridan en de 'Beat Brothers'.
Voor een klein bedrag beloofde Oasis die avond 'de beste vrijdagavond in de stad'.
Brian Epstein was per 1 januari 1962 manager geworden van the Beatles, en hij probeerde de band ervan te overtuigen geen jeans en leren jacks meer aan te doen zoals ze die droegen in de sjofele clubs van Hamburg. Hij gaf ze maatpakken, stropdassen en een pittig kapsel. Dit was het begin van the Beatles zoals we hen het beste kennen. Het viertal -nog met Pete Best als drummer voordat hij in augustus 1962 vervangen werd door Ringo- had eigenlijk al eerder in Manchester opgetreden.
Maar de Beatleskenners noemen 2 februari 1962het eerste officiële professionele optreden in Manchester.
'The Oasis startte als jazz club' vertelt Pauline, de nu 72 is, en die later manager werd van Wayne Fontana and the Mindbenders. Ze woont momenteel in Denton. 'Het was de start van de pop scene, en in clubs als de onze wilde iedereen voor een habbekrats wel optreden. De jongeren wilden niet naar het grote Ritz, ze wilden iets anders. Er was geen drank. We hadden alleen een koffiebar.'
De setlist van dat eerste optreden in Oasis is bewaard door de Beatles-historici. Het bevatte rock 'n' roll klassiekers zoals Sweet Little Sixteen. Memphis Tennessee en Roll Over Beethoven, het eerste nummer ooit geschreven door Lennon namelijk Hello Little Girl, maar nog geen Lennon/McCartney klassiekers.
Maanden later zouden the Beatles in de hitlijsten staan met Love Me Do, Please Please Me, en in april 1963 met hun eerste nummer 1 hit From Me To You. Iedereen zou daarna de naam The Beatles kennen als ze weer in het Oasis of de andere clubs in Manchester kwamen optreden.
'Ik weet nog dat ik de Beatles engageerde voor The Three Coins, die we toen beheerden,' zegt Danny Betesh, een van de organisators van Kennedy Street Enterprises in Altrichem. 'Het was net een kelder in Fountain Street.'
Leken de Beatles in die tijd al iets bijzonders?
'Nou en of, vanwege de sensatie en het publiek wat volgde,' zegt Betesh. 'Zelfs voor ze nationaal doorbraken was de sensatie in het noordwesten bijzonder, echt waar. Ik herinner me dat er mensen vanaf 1 uur ’s middags in de rij stonden, terwijl de club pas om half 7 open ging. De rij stond door heel Fountain Street tot aan Lewis’s.
Brian (Epstein) was altijd geweldig om mee te werken. Ik engageerde de eerste grote tour die ze ooit gedaan hebben in het land met Brian, en we hadden Roy Orbison en Gerry and the Pacemakers op het programma. Je stond dan in theaters waar het geluid niet zo geraffineerd was als tegenwoordig, dus het gegil verstomde bijna de zang. Misschien gedroegen de mensen zich beter destijds, maar je had geen problemen, alleen gegil en flauwgevallen meiden.'
De Beatles hebben hun radiodebuut in maart 1962 opgenomen in het Playhouse theater in Hulme. In oktober 1962 hadden ze een optreden op het programma van Granada’s People and Places, waarvan geen opname bestaat. En er waren veel meer optredens in Manchester.
Een van de vreemdste betrekkingen voor de Beatles was echter de Urmston Show in augustus 1963. 'Het was in augustus in de vakantie in een grote tent,' zegt Paul Wilde, een 52-jaar oude ambtenaar van woningtoezicht, wiens website ‘thebeatlesinmanchester.co.uk’ een bron van informatie is over de relatie tussen de Fab Four en Manchester.
'Het was de voorloper van de openluchtfestivals. Het werd overstroomd. Het was hysterisch. Er werd aan de wat grotere fans gevraagd om als uitsmijter op te treden.'Voor mij was dit het begin van de Beatlemania.'
De vader van Wilde, Geoff, nu in de 70 en woonachtig in Flixton, was een jazztrompettist bij de Sunset Seven en The Collegians Jazz Band, en speelde in The Cavern in Liverpool, waar de Beatles een van de jonge bands waren die de kans kregen om op te treden tussen de gevestigde jazzbands.
'Hij vond dat er een belangrijke energie was,' zegt Paul Wilde. 'Hij vond dat het wat rauw was, maar er zat wel iets in. Hij herinnert zich George als erg stil, maar Lennon en McCartney hadden nogal een groot ego.' 
Vandaag is elk artefact van die vroege Beatles jaren zijn gewicht in goud waard. Een jasje wat Lennon aan had tijdens een optreden in het ABC Cinema Ardwick in 1963 is nu in handen van Tracks, een handelaar van pop memorabilia in Chorley, en een bedrag waard van vijf getallen.
Een gesigneerde kopie van de eerste Beatles single kan ruim €7000,- waard zijn, een pagina van een handtekeningenboekje met alle vier de handtekeningen kan bijna €2500,- opleveren - het dubbele van wat het vijf jaar geleden waard was - en een gesigneerde kopie van het album ‘Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band’ kan €24000,- opbrengen.
'Beatles memorabilia staan bovenaan de ladder. Het ligt zo ver voor op al het andere als het op prijs aankomt,' zegt Jason Cornthwaite, die spullen authentiek verklaart en op waarde schat voor Tracks.
Toen de Beatles in 1962 in Manchester speelden was hun vergoeding €30 tot €35,-. Als je nu, weggestopt op zolder, een originele poster met de advertentie voor een van die shows hebt, kan je daar ongeveer €12.000,- voor krijgen.
'Niemand heeft ooit, dat ik weet, een concertposter van Manchester gevonden,' zegt Cornthwaite. 'Er kunnen er nog een paar bestaan. Ik heb ze van de meeste andere steden van de UK gezien in de loop der jaren, maar vreemd genoeg nog nooit een van Manchester.'
(Bron: menmedia.co.uk)
(Vert.: Ruby Van Den Bergh, Frances Vermeulen)
