De meeste Fab Four fans zijn zich bewust dat 'Please Please Me' de tweede 7’ single van The Beatles was die uitkwam in het Verenigd Koninkrijk en misschien wel hun eerste plaat die op nummer een stond.
De opname, samen met de B-zijde, 'Ask Me Why', werd opgenomen op 26 november 1962, precies 49 jaar geleden deze week. We weten allemaal dat de single werd opgenomen door het beroemde viertal John Lennon, Paul McCartney, George Harrison en Ringo Starr op de drums, en dit nummer volgde na de wankele start van hun debuutsingle 'Love Me Do' in de UK. Om dat spoor te maken waren in totaal drie drummers en drie opnamesessies nodig om het goed te krijgen.
Echter, de release van Anthology 1 in 1995, brengt een eerdere opname van 'Please Please Me' en zaait enige verwarring in de geschiedenis van het lied. Het bestaan van die versie provoceert ook een aantal interessante vragen die vooralsnog onbeantwoord bleven. Uit welke opnamesessie is deze versie dan wel afkomstig, en afhankelijk van het antwoord op die vraag, wie zat er op het krukje bij de drums toen het nummer werd opgenomen? In de rode hoek hebben we de eigen Ringo Starr van Liverpool, in de blauwe hoek staan de inwoners van Glasgow die beweren dat het drummer Andy White was. In het belang van de historische nauwkeurigheid zetten we deze sessie even onder de microscoop.
Er was de tegensputterende start van The Beatles bij EMI tussen juni en september 1962, de periode waarin ook drummer Pete Best ontslagen werd, en de tijdelijke opschorting van de andere drummer (Starr) ten gunste van het installeren van een doorgewinterde professional (Andy White) voor de 'Love Me Do' sessie van 11 september 1962. De vervagende herinneringen van alle betrokken vertonen, te vaak, tegenstrijdige ideeën over deze eerste sessies.
Ook het feit dat EMI vrijwillig de tapes en alle papieren met informatie na de opnames vernietigd heeft, betekent dat er geen enkel bewijs meer is dan alleen het eindproduct zelf natuurlijk. Dit is de reden waarom de plotselinge verschijning van een eerdere opname van 'Please Please Me' in 1994 zo interessant is. Eindelijk was er een bestaand bewijsstuk dat zou kunnen vergeleken worden met de versie die opgenomen werd op 26 november 1962. Maar aan welke vroege Beatles sessie moeten we deze eerdere versie dan relateren - 4 september, of 11 of 26 november?
De officiële toelichting op de hoes van Anthology vertelt ons dat de acetaat (flexibele plastic schijfje afgesneden aan het einde van een sessie) dateert van 11 september en diverse internet bronnen suggereren dat deze disc het catalogusnummer E47852 heeft. Dit is natuurlijk de beruchte sessie waarvoor George Martin de professionele drummer White had ingehuurd, en gedurende welke The Beatles, met White op drums, de versies van 'Love Me Do 'en' PS I Love You' hebben opgenomen. Beide nummers staan op het album 'Please Please Me'.
Op de hoes staat ook te lezen dat het nummer werd opgenomen met White op de drums en niet met Ringo Starr. Deze gegevens komen overeen met (of misschien zijn ze gebaseerd op) de herinneringen van sessie producent Ron Richards dat Starr niet op de drums heeft gespeeld die dagen. Echter, toen de acetaat in 1994 plots opdook leek dit een slag in het gezicht van deze 'feiten', in het bijzonder omdat het in strijd is met de bekende opmerkingen van Beatles producer George Martin.
Martin heeft altijd beweerd dat de groep hem 'Please Please Me' bracht op 11 september en dat hij het nummer niet geschikt vond om uit te brengen. Hij beweert dat het 'erg traag' en 'erg slepend' was. Hij adviseerde hen om het nummer sneller te maken en wat strakke harmonieën toe te voegen. Het probleem is dat deze opmerkingen niet kloppen met het gevonden acetaat. Iedereen met zelfs slechte oren kan horen dat deze versie ontzettend veel lijkt op de uitgebrachte versie. Het tempo is bijna identiek en het is zeker niet 'erg traag'. Alle elementen (behalve de harmonica) in de uiteindelijk uitgebrachte versie zijn aanwezig in deze eerdere versie. De kenmerkende haken in het nummer zijn duidelijk aanwezig evenals de pauzes en Harrison's gitaarintro bij ieder couplet, zijn riff die het couplet van het refrein scheidt, het vraag-en-antwoord 'c'mon, c'mon' van het refrein en de drums die het nummer onderbouwen. Nog overtuigender is de aanwezigheid van de harmonieën (waarvan Martin beweert dat hij ze geadviseerd heeft) in de eerdere versie.
Dus is Martin gewoon in de war met al die herinneringen in zijn hoofd aan data en sessies, nummers en gezichten? Misschien bedoelde de nog eerdere sessie op 4 september waarin 'Please Please Me' voor het eerst werd gepresenteerd aan EMI, maar niet opgenomen?
Natuurlijk kunnen we ons richten tot de gevestigde Beatles geleerden voor antwoorden. De beroemde Beatles historicus Mark Lewisohn, schrijver van het fantastische boek 'The Complete Beatles Recording Sessions' geeft de credits vor het drummen op 11 september (inclusief de poging tot het opnemen van 'Please Please Me') aan White en Starr wordt niet genoemd.
Zijn werk was zo definitief dat de details nooit zijn onderzocht en bijna iedere schrijver die het verhaal hierna heeft opgepikt, gebruikt de details van Lewisohn. John C. Winn in 'Way Beyond Compare: The Beatles Recorded Legacy' gebruikt ook de details van Lewisohn.
Vreemd genoeg beweert criticus Ian McDonald in 'Revolution In The Head: The Beatles Records And The Sixties' dat de ontdekte versie een eerdere opname was van de sessie op 26 november, waarbij ook de uitgebrachte versie is opgenomen. McDonald lijkt een alternatief idee te bieden. Het probleem is dat hij geen referenties geeft. Een ander probleem in het boek is dat de schrijver de feiten vaak vervangt voor zijn eigen mening en deze opmerking lijkt hetzelfde te doen. En waarom EMI personeel een acetaat van een mindere take van een nummer maken, zeker op een avond waarop de uiteindelijke versie is opgenomen? Het slaat nergens op.
Het lijkt erop dat we niet anders kunnen dan concluderen dat het herontdekte acetaat toch uit de sessie van 11 september kwam, en het overweldigend bewijs indiceert dat White de drummer was. Maar wacht, daar komt de verdediging met haar belangrijkste getuige, en aangezien zijn herinneringen in 2005 zijn opgenomen, heeft geen van de doorgewinterde Beatles-geleerden de kans gehad (of de moeite genomen) hem uit te schakelen. Geoff Emerick, de jonge geluidstechnicus die de geluiden op Revolver, Sgt Pepper’s Lonely Hearts Club Band en op nog zo veel meer van de Beatles’ latere werken heeft vastgelegd, was in 1962 een jonge beginneling bij EMI (een knoppendrukker tussen jou en mij gezegd). Emerick was aanwezig bij de sessie op 11 september (16 jaar oud), en in zijn boek Here, There and Everywhere: My Life Recording The Beatles, zegt hij dat White, nadat hij de drumpartijen op Love Me Do en P.S. I Love You had opgenomen, zijn boeltje inpakte en wegging. Emerick zag dat de roadie van de Beatles, Mal Evans, het drumstel van Starr opzette, en dat de groep later Please Please Me met Starr op de drums opnam. Gelukkig maar, want om eerlijk te zijn voelt de manier van drummen en het geluid ervan teveel hetzelfde om het resultaat, bijna drie maanden na elkaar opgenomen, van twee verschillende drummers te zijn. Maar natuurlijk kan Emerick het ook verkeerd hebben.
Het principe van Occam’s scheermes stelt dat omdat alle dingen gelijk zijn, de meest eenvoudige uitleg de juiste is. Met dat in ons achterhoofd, moeten we dan aannemen dat White, gedurende een sessie van drie uur waarbij drie nummers werden opgenomen, de tijd had om het drumritme te bedenken voor een nummer dat hij nog nooit eerder had gehoord, een nummer met een ingewikkeld arrangement? Als dat het geval is, betekent dit dat Starr de uitvoering van White een op een heeft overgenomen, en het zo tijdens de sessie in november heeft gespeeld. Of is het aannemelijker dat White na z’n gedane klus naar huis is gegaan, en zo Starr de gelegenheid gaf voor een ongeplande poging om een nieuw nummer op te nemen, een nummer dat hij en de band al eerder had geoefend tijdens repetities?
Waarom interesseert het ons wie er op dat nummer drumde? Maakt het echt wat uit wie er op het drumkrukje zat 49 jaar geleden? Natuurlijk niet.
Aan de andere kant, aangezien de interesse in de Beatles nog lang niet afneemt, en het groeiende aantal nieuwe en oude boeken over de Beatles de planken in de enorme opslagplaatsen van Amazon steeds zwaarder belast, denk ik dat het belangrijk is om je te richten op feiten in plaats van ideeën. Veel van deze boeken bevatten nog steeds schrijnende onjuistheden, discutabele mythes, en nog ergerlijker, opinies van journalisten. Het is van belang om vragen te blijven stellen en de feitelijke waarheid zoeken achter de geschiedenis van de band, op dezelfde manier als we dat van welk ander historisch onderwerp ook zouden doen.
We zullen misschien nooit zeker weten wie er bij die 'beat-sessie' voor deze vroege opname gedrumd heeft, maar gebaseerd op de beschikbare bewijzen zet ik mijn geld op Ringo Starr.
(bron: blogcritics.org)
(Vert.: Janien Nuijten, Ellen Clement, Liesbeth te Boekhorst)
