Ver voor dat Life Of Brian uitkwam had George Harrison al geld ingezameld voor een prijswinnende film vol met Brits talent. Waarom heeft het 40 jaar geduurd voordat dat bekend werd?
In 1979 kocht George in een soort van opwelling het, volgens Terry Jones, duurste bioscoopkaartje ooit.Na dat hij slechts een keer het script van Monty Python’s Life of Brian had gelezen nam hij een extra hypotheek op zijn prachtige villa en doneerde het geld aan het project dat een paar dagen voor opname stop was gezet omdat de eerste geldschieter, Bernie Delfont van EMI, zich terug had getrokken.
En waarom? 'Omdat ik het script leuk vond en ik wilde de film graag zien' antwoordde Harrison later. Een Beatle kan dat doen.
Vanuit die informele vriendendienst ontstond de meest interessante Britse filmmaatschappij van de jaren 80, Handmade Films. Gefinancierd door Harrison en zijn zakenpartner Denis O’Brien.
Handmade Films produceerde Brian en Withnail & I, The Long Good Friday en Mona Lisa, en werk van Terry Gilliam.
Dit verhaal is wel bekend, minder bekend is dat Brian niet Harrison’s eerste aanraking met een filmproductie was. Deze eer komt de filmversie van Little Malcolm and His Struggle Against the Eunuchs toe (oftewel Little Malcom). Een film geproduceerd door Stuart Cooper naar een toneelstuk van David Halliwell.
Deze film werd in 1973 gemaakt, won in Berlijn de Zilveren Beer en werd toen bijna 40 jaar lang niet vertoond omdat het een van de vele zaken was waar de Beatles tijdens hun 'scheiding' over ruzie maakten, zo zegt Cooper.
'George heeft het nooit zo tegen me gezegt' zegt Cooper 'Maar ik heb absoluut het gevoel dat Little Malcom het eerste en het laatste toneelstuk is geweest dat George gezien heeft.' Maar hij vond het fantastisch en hij was ook een grote fan van sterspeler Johnny Hurt, dus hij stond al aan onze kant.
Op het zelfde moment hadden alle andere Beatles al een eigen filmproject. John had Imagine gedaan, Paul had Macigal Mystery Tour geregisseerd en Ringo speelde in Candy. Dus de enige die nog niks met films deed was George.
Hij financierde Malcolm door middel van het bedrijf Suba Films. Dit bedrijf bestond uitsluitend door de opbrengsten van de tekenfilm Yellow Submarine.
Malcom werd geheel gefinancierd door Yellow Submarine! Het was geen dure productie, een miljoen, anderhalf miljoen Engelse ponden, maar niet meer dan dat. Hij financierde de film van begin tot het einde. Hij kwam, schreef een cheque en wij maakte de film. Cooper, in die tijd 31 jaar, was op gegroeid in het luxe Newport Beach, Californië. Hij had een beurs bij RADA gewonnen. In de klas van Cooper, die altijd een regisseur wilde worden,zat ook Anthony Hopkins. Bij het afstuderen kwam hij ook David Warner en Hurt tegen. Ze werden goede vrienden en later zouden ze beiden spelen in Little Malcolm.
Mike Leigh, die in 1965 de toneelversie van Little Malcolm (een 5 uur durend stuk) regisseerde, was een stuk jonger.
De productie van Leigh flopte, maar in datzelfde jaar startte in West End een 2 uur durende versie waarin Hurt speelde. Harrison zag deze versie en vond het geweldig.
Het is makkelijk te zien waarom. Malcolm is een niets kunnend onopvallend persoon, een recentelijk geschorste kunststudent die zichzelf in strijd ziet met wat hij noemt 'de Eunarchie' van sociale conformisten en de personen van sexueel timide aard. Al zijn kunstwerken zijn zelfportretten en zijn pseudo-radicale groupuscule, genaamd Partij van de Dynamische Erectie, is als camouflage voor de terreur dat zijn leden Wick, Irwin en Nipple (Warner) allen voelen in de aanwezigheid van vrouwen. Hurts breedsprakige, quasi-fascistische gebulder en het feit dat hij loyaliteitstesten en personen in het openbaar aan de schandpaal nagelt leuk vindt ('pleit je schuldig of heel schuldig?'), wordt op een manier gebracht dat gedeeltelijk Beckett, gedeeltelijk 'free love' pleitbezorger Wilhelm Reich is dat veel weg heeft van de door de Beatles geliefde Goons. In een aantal momenten zijn er duidelijke pre-echo’s van David Thewlis in Naked en het gekke gekrakeel van Withnail & I. Dit is een 40 jaar oude film dat niet ouderwets is geworden.
Na het filmen in Oldham in gebouwen die ontruimd zijn door een staking, en gebruik makend van Kubricks cinematograaf John Alcott, zegt Cooper dat het leek alsof er beslag op de film werd gelegd enkele momenten nadat de laatste versie was geprint. 'Op het eind werden we vertraagd door het uit elkaar gaan van de Beatles, toen alle bezittingen van Apple en de Beatles naar de officiele ontvangers ging. Dus bleef Little Malcolm daar zo een paar jaar zitten. Wat voor hype we ook hadden gecreëerd, het was er niet meer. De film bleef nog wel bestaan, maar het juiste moment was verloren. George heeft moeten vechten om het terug te krijgen.
'Berlijn was het eerste wat we voor elkaar kregen, maar het won beste regie en de reacties waren geweldig. We kregen goede recensies van Alexander Walker en Margaret Hinxman maar het was toen eigenlijk al te laat. Het was een film dat verloren was gegaan en ik heb het op een plank moeten zetten en gezegd tegen mezelf dat er misschien wel eens een dag zou komen dat er wat zou gebeuren. En nu zijn we hier, zoveel jaar later.'
Little Malcolm won in 1974 de Zilveren Beer in Berlijn (Coopers volgende film, het sombere Overlord, won er ook een in 1975). 'We scheidden van Fassbinder in de nacht dat we de Zilveren Beer wonnen in ‘74', lacht Cooper. 'Hij vond Malcolm geweldig, en als je naar hem keek, ik denk dat iedereen wel weet hoe Fassbinder er toentertijd uitzag (onverzorgd, zonnebril, leer, wilde baard), en zag hoe hij met Johnny Hurt een drankje nuttigde met die verschrikkelijk onverzorgde baard, en nog steeds gekleed als Malcolm, echt waar, ze hadden een tweeling kunnen zijn! Fassbinder had Malcolm kunnen spelen!'
Little Malcolm is nu uit op Blu-Ray. Martin Scorseses documentaire George Harrison: Living in The Material World wordt op 12 en 13 november uitgezonden op BBC2.
(Bron: guardian.co.uk)
(Vert.: Danielle de Lignie, Malou Oldenhof)
