Het boek van Ken Scharp, 'Starting Over: The Making of John Lennon and Yoko Ono’s ‘Double Fantasy’' is een wondermooi historisch werk over een periode die nog niet vaak uitgespit werd —hoe John Lennon een grote invloed had op het album voor hij stierf.
Sharp interviewde iedereen die er bij betrokken was: Yoko Ono, producent Jack Douglas, David Geffen, de studiomuzikanten, de ingenieurs die de opnames deden, Cheap Trick, de makers van de videobeelden, de fotografen waaronder Annie Leibovitz en Bob Gruen, de persmensen die John en Yoko interviewden tijdens de promotie van hun album, personeel van de platenmaatschappij en veel meer mensen. Het boek toont ook een hele reeks foto’s die gemaakt werden tijdens de sessies en bevat ook de laatste foto van John en Yoko samen. Het betreft een foto die gemaakt werd in de namiddag van 8 december, een foto van hen samen in het Dakotagebouw.
'Ik ben er heel erg trots op dat naast de interviews met John uit het archief en een quote van Paul, ik kan zeggen dat elke zin in het boek komt uit een nieuw interview dat ik zelf deed,' zo vertelt hij ons tijdens een telefooninterview. 'Ik nam de tijd om alle sleutelfiguren die er bij betrokken waren op te sporen. Ik wilde geen gebruik maken van eerder verschenen werken en werkte gedreven aan een resem van herinneringen van getuigen uit de eerste hand. En, en dit was heel verwonderlijk, er was slecht een kleine hoeveelheid informatie uit die periode te vinden. Deze periode werd waarschijnlijk overschaduwd door de tragische gebeurtenis van 8 december.'
Dit boek vult een leegte op zegt Sharp.
'Volgens mij kreeg 'Double Fantasy' nooit de aandacht die het verdiende. En het is natuurlijk moeilijker om informatie te vinden over di album dan over bijvoorbeeld ‘John Lennon/Plastic Ono Band’ of ‘Imagine’ of ‘Walls and Bridges’, over deze albums bestaat informatie die op grote schaal verspreid werd. Ik hoop echt dat dit boek een raam opent en zicht geeft op het creatieve proces.'
Hij zegt dat Yoko Ono heel welwillend meewerkte.
'Ik interviewde haar voor het boek en zij was minzaam en vriendelijk. Zij gaf een prachtig interview, net als alle andere mensen die bij het boek betrokken werden,' zegt Sharp. 'Voor dit interview, had ik met haar twee keer een interview in het Dakotagebouw in de jaren 80 voor ‘Live In New York City’ het album van John Lennon en voor haar box ‘Onobox.’ Het was alsof ik in extase raakte toen ik het Dakotagebouw binnen ging om dit interview te doen ik haar bureau.'
Hij wil ook Andy Newmark bedanken die hem hielp met het maken van de afspraken voor de interviews.
'Hij geloofde echt in mij en hielp me deuren te openen naar sommige mensen toe die belangrijk waren om mee te spreken. Hij kon hen overtuigen om met me te praten.'
Er bestaan al jaren geruchten dat er van de opnamesessies beelden gemaakt werden en op band bewaard werden. Sharp kan beamen dat er banden bestaan, zowel met geluid als met beeld.
'Door de interviews voor het boek te verwerken, kwam aan het licht dat Jack Douglas microfoons had verborgen om alles wat John deed op te nemen en om dit voor het nageslacht te bewaren, zowel zijn gesprekken met de muzikanten, het opwarmen of het isoleren van stukken. Dit gebeurde doorheen de sessies. En tegen het einde van de opnamesessies kreeg John dit door en werd zelfs een beetje boos totdat hij het hele verhaal te horen kreeg van Jack, ‘He, dit is gewoon iets waar ik je mee wilde verrassen voor je verjaardag —een volledige verzameling van de sessies.’ Dus je kunt ervan op aan dat er met zekerheid een band bestaat met de geluidsopnames en het is bijna zeker dat Yoko Ono die in haar bezit heeft.
'Maar,'zegt hij, 'volgens mijn opzoekwerk bestaan er ook beelden maar die zouden slechts over een nacht opnamewerk gaan. Een mijnheer die Jay Dubin heet en de commercials deed voor de platenzaak 'Crazy Eddie', commercials die heel bekend waren in de omgeving van New York en New Jersey, filmde de sessie met John en Yoko tijdens twee nummers in de studio, ‘I’m Losing You’ en ‘I’m Moving On’. Maar het droevige aan dit verhaal is dat een stukje uit de opname met Yoko toen ze ‘I’m Moving On’ deed, werd gebruikt tijdens een documentaire over Yoko midden de jaren 80, en dat het deeltje met John nooit ergens opdook. En nu doen er wilde geruchten de ronde over het feit of dit fragment al dan niet nog bestaat. Ogenschijnlijk lijkt het alsof John niet hield van de manier waarop hij in beeld kwam tijdens de opnames. Hij zag er te mager uit en heeft waarschijnlijk de banden door het toilet gespoeld om ze te laten verdwijnen.
'Wat men ook zegt, ik koester nog altijd de hoop dat de banden bestaan,' zegt hij. 'Ik heb het gevoel dat ze in het bezit zijn van een priveverzamelaar en wie weet misschien worden ze ooit teruggegeven aan Yoko of worden ze vertoond.' Scharp wijdt een volledig hoofdstuk aan de opnamebeelden van Dubin in zijn boek.
Er is, hoe kan het ook anders, nog ander opnamemateriaal. 'Er zijn de beelden van bij hem thuis die John zelf maakte op de Cold Spring Harbor thuisopname en de acoustische versie van ‘Dear Yoko’, die al eens opdoken in de regionen van verzamelaars.'
Sharp, die vroeger als co-auteur een boek schreef over Cheap Trick, gaat ook dieper in op de betrokkenheid van deze groep en heeft zo zijn eigen theorie over waarom hun werk niet werd gebruikt op het album. 'het lag zeker niet aan de kwaliteit van hun optreden,' zegt hij. 'De tracks zijn echt, echt heel goed, maar volgens mij pasten ze gewoon niet bij de andere nummers. Zij hadden wellicht afgestoken tegen de gepolijste nummers van ‘Double Fantasy’.'
'Om uit te kunnen leggen waarom de nummers van Cheap Trick uiteindelijk niet op het album stonden, probeerde ik dit gegeven van verschillende kanten te bekijken,' zegt hij. 'En ik vermoed dat de mensen hieruit wel hun eigen conclusies zullen trekken.'
Een van de kritieken die hij hoorde over het boek is dat hij niet systematisch en cronologisch liedje per liedje en take-by-take de opnamesessies detailleert. Hij zegt dat dit gewoon onmogelijk was.
'Ik was er niet bij toen de studio-opnames gebeurden,' zegt hij. 'En het ergste dat je dan kunt doen is speculeren en informatie verschaffen die niet correct is en het is ook niet het doel van het boek om minuut per minuut te beschrijven wat er gebeurde. Mijn doel was een document te maken van het album via het terug samenbrengen van de herinneringen van hen die toen aanwezig waren, en in hoofdzaak de lezers een zicht te geven op de gebeurtenissen.'
Sharps denkt dat na ‘Double Fantasy’, John en Yoko toe waren aan meer muzikale experimenten. 'Het lijkt erop dat ze een andere weg wilden inslaan. Luister even naar het verbazingwekkende en schreeuwende primaire geluid van het gitaarwerk op ‘Walking on Thin Ice.’ Hij leek opgewonden om terug naar dat avant-gardisme in de muziek te gaan.
'Maar je weet toch,' zegt Sharp, 'John was niet iemand die braafjes volgde, en hij liep niet netjes op het uitgestippelde lijntje. Hij deed altijd zijn eigen zin. Ik denk dat we juist daarom zo veel van hem houden.'
(Bron: examiner.com)
(Vert: Janien Nuijten-Colans)