Beatles Platz, een plein in het Hamburgse district St Pauli, is het kloppend hart op een zaterdagavond. Heel veel passanten lopen voorbij de stalen silhouetten, het standbeeld dat een plekje kreeg op de hoek van het plein.
De figuren stellen een groep jonge rockmuzikanten voor, die in alle stilte hun carrière begonnen in de periferie van St Pauli, het rode lichtjes district, de Reeperbahn. Het is zo’n 50 jaar geleden deze zomer dat de vrienden uit Liverpool arriveerden in de Noord-Duitse havenstad. Er was nauwelijks iemand die hen kende, maar het was in Hamburg waar ze verschillende keren verbleven tussen 1960 en 1962 voordat ze werkelijk beroemd werden.
Vandaag kent iedereen hun verhaal en in Hamburg kan je een parcours volgen naar alle plekjes waar de vrienden geschiedenis schreven als The Beatles.
Beatles Platz, een plein direct gelegen aan de ingang van de Grosse Freiheit, de belangrijkste zijstraat van de Reeperbahn, werd in 2008 opgericht. Aan de linkerkant is er Cafe Moeller waar The Beatles vaak te gast waren. Maar er zijn veel verschillende locaties waar ze ooit een optreden verzorgden waar je tevergeefs naar kunt blijven zoeken : bijvoorbeeld de legendarische ‘Star Club’ die in het midden van de jaren 80 afbrandde. Maar er is nog heel veel te zien en nog heel veel moet getoond worden.
Wie over dit onderwerp enig zoekwerk verricht komt uiteraard uit bij Stefanie Hempel. ‘Ikzelf ben een hele grote Beatlesfan,’ geeft de singer-songwriter toe. Al 6 jaar biedt zij tours aan met als thema ‘Terug in de tijd naar de jaren 60, toen veel bandjes vanuit Liverpool naar St Pauli kwamen en hier leerden hoe zij moesten optreden.’
Sinds 2008 is zij de gastvrouw van de ‘Magical History Tour’ en neemt bezoekers mee met de bus door de stad. Op het einde van de rit brengt Hempel enkele Beatlesliedjes voor haar gasten op een ukele of een gitaar en vertelt over Ringo, George, Paul en John.
Voor The Beatles was St Pauli een belangrijke stopplaats voor de uitbouw van hun verdere carriere. Zij rock & rolden zo’n 1500 uren op verschillende podia in Hamburg, zoals ‘Kaiserkeller’, ‘Star Club’ of ‘Top Ten’.
‘Zij gaven 281 concerten en speelden bijna iedere avond,’ zegt Hempel. ‘Veel meer dan dat ze in Liverpool deden.’
Maar boven alles, het was in Hamburg dat The Beatles hun eigen muzikale geluid vonden. Het was in Hamburg dat Ringo Starr voor het eerst meespeelde met de groep, opgeroepen om drummer Pete Best te vervangen, en Hempel is zeker van een ding : ‘Zonder Hamburg zouden er gewoon geen Beatles geweest zijn.’
John Lennon zei het als volgt : Hij groeide op in Liverpool, maar werd volwassen in Hamburg. Toen de vrienden uit Engeland in Hamburg aankwamen in augustus 1960, waren het nog echte broekventjes. ‘In Liverpool toen in die tijd, kon je niet veel geld verdienen met muziek,’ vertelt Hempel. En er kwamen zo veel groepen naar Hamburg. ‘The Beatles waren maar vierde keus. Zij kregen het optreden alleen maar omdat drie andere groepen voor hen het aanbod afgewezen hadden.’
De vroege geschiedenis van The Beatles kan je zien in ‘Beatlemania’ , een Beatlesmuseum op de Reeperbahn in de directe omgeving van de Beatles Platz. Heel veel zwart-wit foto’s uit de jaren 60 kan je er bewonderen, alsook het contract voor hun eerste plaatopname, gesigneerd door John Lennon.
Er zijn ook twee postkaarten, die Ringo schreef naar zijn oma thuis. Op de eerste kaart uit 1960 staat ‘Goed aangekomen en we hebben veel plezier in Hamburg. Het weer hier is niet zo slecht. We spelen in een nieuwe grote club. De mensen zijn hier OK.’ De tweede kaart dateert van begin 1962 en daarop staat ‘We hebben een fantastische tijd. De club is prachtig, beter dan de danstenten in Liverpool.’ Beide kaarten werden ondertekend met ‘Liefs, Richy’. Ringo’s echte naam is Richard Starkey.
Vlak bij de Reeperbahn is het meest bekende politiekantoor van Duitsland, het roodstenen Davidwache gebouw. Paul McCartney bracht er ooit een nachtje in de cel door in december 1960, na een klacht tegen hem. Paul werd vastgehouden omdat hij valse verblijfsdocumenten in zijn bezit had. George Harrison kwam ook in contact met de politie. Tijdens zijn eerste verblijf in Hamburg, werd hij terug gestuurd naar Engeland omdat hij nog geen 18 was.
In de straat, Grosse Freiheit, die begint aan Beatles Platz, zijn veel belangrijke muziekclubs nog steeds open —in de ‘Grosse Freiheit 36’ en in de kelder beneden, de ‘Kaiserkeller’, entertainden The Beatles hun vele fans. Een beetje verder waren nog twee belangrijke clubs ‘Gruenspan’ en ‘Indra’. Het was daar dat The Beatles hun debuutoptreden maakten in Hamburg op 17 augustus 1960.
Voor iedereen die van muziek houdt, is de Reeperbahn het juiste adres bij uitstek : er zijn zo’n 30 clubs.
Als de avond een lange nacht wordt, is het aangeraden als welkome afwisseling, een bezoekje te brengen aan de vismarkt van St Pauli op de rivier de Elbe, wat de Beatles ook vaak deden —en vaak nadat ze een paar biertjes te veel op hadden.
(Bron : monstersandcritics.com)
(Vert : Janien Nuijten-Colans)
