BEATLES CHRISTMAS RECORDS

 

En als je lid was van de officiële Beatles Fan Club, vond je in de brievenbus ook nog een heel speciaal presentje om in je kerstsok te stoppen: de Beatles Christmas plaat, een jaarlijkse flexidisc met kerst- en nieuwjaarswensen van de Fab Four.

 

Ieder jaar, van 1963 tot 1969, nam de groep zijn persoonlijke kerstboodschap op, vaak aangevuld met parodies op klassieke kerstsongs, grapjes, promotieboodschappen voor de platen die er in het nieuwe jaar gingen komen, en hartverwarmende boodschappen als dank naar de fans toe.

 

De plaatjes werden in het begin aangezien als wegwerpartikels, vandaag echter bewijzen ze hoe creatief en ondernemend The Beatles wel waren, elke flexi single is een kunstwerkje op zich. Ze lichten ook een stukje van de sluier op van hun komische roots, namelijk de humor die zo typisch is voor mensen uit Liverpool.

 

De platen ontsproten uit het brein van Tony Barrow, de PR-man van The Beatles. Hij schreef zelfs de teksten voor de hoesjes. Vergezeld van een nieuwsbrief werden de plaatjes verzonden naar de Engelse leden van 1963 tot 1969. De plaatjes werden in de UK gemaakt op pleximateriaal, 7’ plaatjes van heel dunne plastic.

 

En zoals het gebeurde met de meeste releases van The Beatles, werden de Christmas records in Amerika in een andere volgorde uitgebracht. De Amerikaanse fanclub onstond pas in 1964 en dus ontvingen de fans pas in 1964 de kerstsingle van 1963. Dit werd verzonden op een geluidstpostkaart, een plaatje op postkaartformaat, met op de ene zijde de kerstboodschap, dat je kon afspelen op de platenspeler, en op de andere zijde kon je de  nieuwsbrief lezen. In 1965 kwam er dan helemaal geen kerstsingle omdat men in de UK te laat was om de boodschap nog tijdig naar Amerika te zenden voor de feestdagen.

 

In 1966 werd de Amerikaanse editie van de kerstboodschap gedrukt op een geluidsblad, een grote, hele dunne floppy. Gelijkaardig aan de geluidskaart stond de kerstboodschap op de ene kant en de nieuwsbrief aan de andere kant. En interessant om weten is dat de Amerikaanse uiteindelijk de flexi-disc versie in 1968 ontvingen. Zowel in Amerika als in de UK moesten alle flexi-discs afgespeeld worden op 33 1/3 toeren, met uitzondering van de korte disc uit 1964 die op 45 toeren moest afgespeeld worden.

 

Toen The Beatles in 1970 uit elkaar gingen, kregen de Amerikaanse en de Engelse fans een allerlaatste geschenk: een album met daarop alle kerstboodschappen. In de UK kreeg deze compilatie de titel ‘From Them to You’, in Amerika ‘Beatles Christmas Album’. Buiten deze albums werden de kerstboodschappen nooit officieel gereleased, maar natuurlijk zijn er verschillende bootlegedities te vinden, zowel op vinyl, CD als digitaal.

 

Als je luistert naar de kerstboodschappen van 1963-65 dan hoor je duidelijk dat The Beatles vertrokken vanuit het script dat Barrow voor hen schreef, alhoewel ze alle vier wel probeerden hier en daar een beetje te improviseren. In de eerste kerstboodschappen wilden The Beatles hun fans vooral overtuigen van hun kameraadschap en hun goede verstandhouding door met elkaar en over elkaar (goedbedoelde) grappen te maken.

 

John Lennon toont zijn geliefde absurde humor waarvoor hij gekend is, George toont zijn droge humor, Ringo speelt zijn rolletje van partylover, en Paul blijft bij zijn typische PR-rolletje.

Vanaf 1966 gooied ze het script van Barrow overboord en schrijven ze hun eigen kerstboodschap. Vanaf dan is de invloed van Monty Python’s Flying Circus duidelijk voelbaar, er wordt abrupt gestopt en de boodschap zit vol met surrealistische humor. Alhoewel je ook duidelijk de invloed van en de liefde voor de ‘Groon Show’ voelt, een radioprogramma op de BBC met Spike Milligan, Peter Sellers en Harry Secombe dat uitgezonden werd van 1951 tot 1960. Geluidseffecten, absurde plots, woordspelingen en een gebrek aan duidelijke issues schetsen hoe diep The Beatles beïnvloed werden door het materiaal van Monthy Pyton. 

 

De laatste twee kerstboodschappen tonen hoe ze alle vier met hun eigen interesses bezig waren en veel minder met hun samen-werken. De kerstboodschappen werden niet meer tesamen, maar apart opgenomen en nadien samengevoegd. Op het plaatje van 1969 hoor je een discussie tussen Lennon en Ono over hun eigen kunst, terwijl de andere een typische ‘Merry Christmas’-boodschap overbrengen. Ringo Starr promoot ook nog snel even zijn rol in de film ‘The Magic Christian’.

 

In 1968 bedankte Harrison zijn fans op een verveelde, plichtmatige manier en gaf de microfoon aan zijn gast Tiny Tim, die een vreemde versie bracht van ‘Nowhere Man’. Het lijkt alsof George al afstand van de groep genomen heeft en het waarlijk een inspanning vraagt om een kerstboodschap in te spreken. 

 

Luisteren naar de verschillende kerstboodschappen zorgt voor vermaak maar biedt ook een blik op de snellle artiestieke en persoonlijke ontwikkeling van elk van de vier Beatles. Hun interesses gaan verschillende richtingen uit en ook hun persoonlijke levens nemen andere wendingen.

 

Van de jongensachtige charme in de kerstboodschap in 1963 naar het eerder abstracte, absurde in 1969 – dit zie je zelfs in de kunstige werkjes van de hoezen – bleven The Beatles hun fans intrigeren en uitdagen met deze ‘wegwerp’plaatjes!