Meer dan 40 jaar na dato, is Band On The Run nog steeds representatief voor het creatieve hoogtepunt in de carrière van Paul McCartney los van The Beatles.
Geen van zijn andere solo albums onderstreept meer de moeilijke zoektocht naar vrijheid die hij had ondernomen, en geen is er meer persoonlijk.
Het thema dat alle nummers van het album verbindt, vrijheid, is subtieler (en dus commerciëler) dan de onomwonden stijl van het biechten van zijn vroegere partner John Lennon. McCartney gebruikt in plaats daarvan bredere verhalende penseelstreken – waarmee hij handig zijn eigen verlangen om los te breken van The Beatles verweeft met de eeuwenoude legendes van niksnutten, lifters en buitenstaanders.
Van het verhaal op de achtergrond is –natuurlijk - veel bekend. Band On The Run begint met die titelsong die binnenkomt als een kletterende ontsnapping uit de gevangenis en een opzwepend verhaal neerzet; bevat een aantal ambitieuze rock songs over haastig reizen (het Beatles-esque ‘Jet’, en het rauwe ‘Helen Wheels’); onderzoekt wedergeboorte door beproeving (‘Mrs. Vandebilt’, wat misschien het beste de sfeer ademt van hun omgeving in de EMI studio in Lagos, Nigeria; en ‘Mamunia’); waarna het – onvermijdelijk – overgaat naar de laatste doortocht die we allemaal nemen (‘Picasso’s Last Words’).
De song ‘Nineteen Hundred and Eighty Five’ heeft een ingrijpende, knallende finale – net alsof de cirkel gesloten is en toch ook weer niet, net zoals de zwerver die lang van te voren weet dat hij zich ooit zal settelen maar zich altijd bedreigd blijft voelen door zijn vroeger leven. ‘Bluebird’ is een ballade in de vertrouwde stijl die McCartney vaak gebruikt, maar ook dit nummer eindigt met een verlangen naar iets anders, een andere plek – ‘We zullen allemaal eindelijk vrij zijn’ lijkt de fantasiefiguur van McCartney zich te verbeelden, we zullen vliegen en vrij zijn. Maar er blijft de rusteloosheid, het gevoel van een onvervulde reis naar een ongekende bestemming.
Het album duwt McCartney naar nieuwe plaatsen, het doet hem nieuwe dingen uitproberen, het belichaamt elk deel van het zijn van een popgenie – hij bespeelt de meeste van de instrumenten (zelfs de drums) hij schrijft bijna alle nummers zelf en zingt ook zelf (de vaak onderschatte Denny Laine heeft wel een belangrijke inbreng bij het nummer ‘No Words’),
McCartney is gewoon uitmuntend en maakt gebruik van zijn vele en gevarieerde muzikale talenten. Geen enkele inspanning van Paul McCartney heeft zo weinig kansen onbenut gelaten en zo succesvol zijn intresse in het melodische, het orkestrale, het rockende door elkaar heen doen vloeien.
‘Band on the Run’ werd uitgebracht in 1973 en het blijft voor mij klinken alsof het door de Fab Four is gemaakt. Er is ‘Let Me Roll It’ dat voor en door Lennon lijkt geschreven te zijn, en dan is er de inleidende gitaarrif die onmiddellijk aan ‘Give Me Love’ van George Harrison doet denken. Het openingsnummer had perfect gepast op de B-zijde van Abbey Road.
Band on the Run werd 40 jaar geleden gemaakt en nu merk ik de diepere emotionele binding met het album. De bekende hoes suggereert de donkere nasleep van de schitterende jaren 60 van Sgt Pepper.
De ondeugende complexiteit van de song ‘Picasso’s Last Words’ – ‘drink op mij, drink op mijn gezondheid, je weet dat ik niet meer drinken kan’ weerklinkt er als refrein – en lijkt als een rouwbetuiging bedoeld, er wordt een periode van spannende experimenten afgesloten.
‘Last Words’ werd gesuggereerd als een gedurfde songtekst geschreven door Dustin Hoffman die aan het filmen was in Afrika. Paul McCartney besloot om in dit nummer een hoekige stijl te gebruiken net zoals zijn onderwerp, de schilder Picasso. Ginger Baker van Cream deed mee als studiogast en zorgde voor veelvuldige ritmische effecten.
Ik ontdekte, helemaal overnieuw, het gevoel van het creatieve gevaar dat dit album naar een hoger niveau tilt.
Dit alles hoorde ik nooit eerder in het solowerk van Paul McCartney – een berekende genie die vaak, vroeger maar ook nu, telkens weer besluit dicht bij het bekende te blijven, het liefst op veilig speelt. Hij was, en dit is zo belangrijk voor het blijvende succes van Band on the Run, niet zeker van waar het toe zou leiden, naar waar de weg zou gaan maar hij was bereid om deze onzekere weg te bewandelen en om misschien zelfs een misstap te doen, te mislukken. Deze houding leidde tot het allergrootste succes van Paul McCartney. ‘Band on the Run’ ... een meesterwerk!
(Bron: somethingelsereviews.com)
(Vert: Marijke Snel – Janien Nuijten-Colans)
